Η ανάπτυξη οξειδωτικού στρες και καθυστερημένου μυϊκού πόνου κατά τη διάρκεια της άσκησης σε άτομα που πάσχουν από αρθρίτιδα

Abstract

Σκοπός της παρούσας έρευνας ήταν να διερευνηθούν οι βραχυπρόθεσμες επιδράσεις μιας συνεδρίας οξείας ισοκινητικής άσκησης στον μηχανισμό παραγωγής οξειδωτικού στρες και καθυστερημένου μυϊκού πόνου, καθώς και στη συμπεριφορά του αντι-οξειδωτικού αμυντικού μηχανισμού σε άτομα που πάσχουν από οστεοαρθρίτιδα (ΟΑ) και ρευματοειδή αρθρίτιδα (ΡΑ). Το δείγμα της έρευνας απαρτίστηκε από μια ομάδα ασθενών με ΟΑ (η=10), μια ομάδα ασθενών με PA (η=10) και μια ομάδα υγιών ατόμων (η=10), οι οποίοι ακολουθούσαν καθιστικό τρόπο ζωής. Όλοι οι συμμετέχοντες υποβλήθηκαν σε πρόγραμμα οξείας άσκησης σε ισοκινητικό δυναμόμετρο, που περιλάμβανε την εκτέλεση της κάμψης/έκτασης του γόνατος στις 90, 120 και 150°/δευτ. Αξιολογήθηκαν η μέγιστη ροπή των εκτεινόντων και καμπτήρων μυών του γόνατος, η περιφέρεια του μηρού, το εύρος κίνησης της άρθρωσης του γόνατος, η υποκειμενική αντίληψη της αίσθησης του καθυστερημένου μυϊκού πόνου στους καμπτήρες και εκτείνοντες μύες του γόνατος, ενώ δείγμα αίματος λήφθηκε για τον προσδιορισμό των επιπέδων συγκέντρωσης του λιπιδικού υδροϋπεροξειδίου (LOOH), της ανηγμένης (GSH) και οξειδωμένης μορφής της γλουταθειόνης (GSSG), του ουρικού οξέος και της κρεατινικής κινάσης (CK), καθώς και της δραστηριοποίησης της γλουταθειονικής υπεροξειδάσης (GPx) και της καταλάσης (CAT). Οι αξιολογήσεις πραγματοποιήθηκαν σε τρεις χρονικές στιγμές: πριν την άσκηση, αμέσως μετά και 24 ώρες μετά το τέλος αυτής. Η ανάλυση των δεδομένων πραγματοποιήθηκε με τη χρήση του στατιστικού προγράμματος SPSS5 for Windows. Το επίπεδο σημαντικότητας για τον εντοπισμό διαφορών ορίστηκε α=0.05. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα των αναλύσεων διαπιστώθηκε σημαντική λιπιδική υπεροξείδωση στις δύο ομάδες ασθενών αμέσως μετά την άσκηση. Επιπλέον, στις δύο ομάδες ασθενών αμέσως μετά την άσκηση διαπιστώθηκε σημαντική αύξηση στη δραστηριοποίηση της CAT, σημαντική μείωση των αποθεμάτων της GSH, ενώ δεν υπήρξε σημαντική διαφοροποίηση της δραστηριοποίησης της GPx. Αντιθέτως, τα επίπεδα της GSSG βρέθηκαν σημαντικά αυξημένα και στις τρεις ομάδες αμέσως μετά την άσκηση, με την ομάδα ατόμων με ΟΑ να εμφανίζει τη μεγαλύτερη αύξηση και των υγιών ατόμων τη μικρότερη. Η αναλογία GSH:GSSG βρέθηκε σημαντικά μειωμένη και στις τρεις πειραματικές ομάδες αμέσως μετά την άσκηση, με την ομάδα ατόμων με ΟΑ να εμφανίζει τη μεγαλύτερη μείωση και των υγιών ατόμων τη μικρότερη. Η συγκέντρωση του ουρικού οξέος διαφοροποιήθηκε σημαντικά από μέτρηση σε μέτρηση μόνο στους ασθενείς με ΟΑ και στους υγιείς. Επιπλέον, η ομάδα ασθενών με ΟΑ εμφάνισε καθυστερημένο μυϊκό πόνο 24 ώρες μετά την άσκηση μόνο στη μυϊκή ομάδα των καμπτήρων μυών του γόνατος. Η ομάδα ασθενών με ΡΑ εμφάνισε καθυστερημένο μυϊκό πόνο 24 ώρες μετά την άσκηση τόσο στους καμπτήρες όσο και στους εκτείνοντες, ενώ στην ομάδα υγιών ατόμων δεν διαφοροποιήθηκε σημαντικά η εμφάνιση καθυστερημένου μυϊκού πόνου από μέτρηση σε μέτρηση. Τα επίπεδα της CK αυξήθηκαν σημαντικά στις τρεις ομάδες από μέτρηση σε μέτρηση, χωρίς να υπάρχουν σημαντικές διαφορές μεταξύ των ομάδων σε κάθε μέτρηση. Δεν παρατηρήθηκε σημαντική μεταβολή της περιφέρειας του μηρού σε καμία ομάδα από μέτρηση σε μέτρηση, ούτε σημαντική διαφοροποίηση της μεταβολής αυτής μεταξύ των ομάδων σε κάθε μέτρηση. Επίσης, δεν παρατηρήθηκε σημαντική μείωση της απόδοσης των καμπτήρων και εκτεινόντων μυών του γόνατος σε κάθε ομάδα από μέτρηση σε μέτρηση, ούτε σημαντική διαφοροποίηση των μεταβολών της δύναμης αυτών των μυών μεταξύ των ομάδων από μέτρηση σε μέτρηση. Τέλος, το εύρος κίνησης της άρθρωσης του γόνατος δεν διαφοροποιήθηκε σημαντικά από μέτρηση σε μέτρηση σε καμία ομάδα, ούτε υπήρξαν σημαντικές διαφορές μεταξύ των ομάδων σε κάθε μέτρηση. Λαμβάνοντας υπόψη τα συγκεντρωτικά αποτελέσματα της παρούσας έρευνας συμπεραίνεται ότι, η οξεία άσκηση σε ισοκινητικό δυναμόμετρο προκαλεί αύξηση του παραγόμενου οξειδωτικού στρες και σημαντική λιπιδική υπεροξείδωση σε ασθενείς με ΟΑ και ΡΑ. Μεγαλύτερη ευαισθησία στην εκδήλωση οξειδωτικού στρες κατά τη διάρκεια οξείας άσκησης σε ισοκινητικό δυναμόμετρο φαίνεται να εμφανίζουν οι ασθενείς με ΟΑ. Προτείνεται η αποφυγή ασκήσεων υψηλής έντασης που προκαλούν την κόπωση και την εμφάνιση καθυστερημένου μυϊκού πόνου στους ενασκούμενους μύες σε ένα πρόγραμμα αποκατάστασης ασθενών με ΟΑ και ΡΑ.