Επίδραση φυτικών πολυφαινολών και εκχυλισμάτων ελληνικών ποικιλιών αμπέλου Μανδηλαριάς Σαντορίνης και Ασσύρτικου Σαντορίνης στην επαγόμενη από τη μπλεομυκίνη μεταλλαξιγένεση σε κύτταρα Salmonella typhimurium TA102

Abstract

Το ενδιαφέρον για τη μελέτη της δράσης συγκεκριμένων πολυφαινολών των σταφυλιών διαρκώς αυξάνει, λόγω της συνεχούς ανακάλυψης ποικίλων πιθανών οφελών τους στην ανθρώπινη υγεία. Οι πολυφαινόλες μπορούν να παρεμβαίνουν σε αρκετά από τα στάδια που οδηγούν στην ανάπτυξη των κακοηθών όγκων, παρουσιάζοντας αντικαρκινογόνες και αντιμεταλλαξιγόνες επιδράσεις. Πρόσφατες μελέτες έχουν επιδείξει ότι εκχυλίσματα σταφυλιών ανέστειλαν την ανάπτυξη καρκινικών κυττάρων του μαστού, του πνεύμονα και του εντέρου. Η δυνατότητα αυτή των εκχυλισμάτων αποδίδεται σε φυτικές πολυφαινόλες που περιέχονται στα σταφύλια. Σκοπός της παρούσας μελέτης ήταν η ανακάλυψη πιθανών μηχανισμών στους οποίους οφείλεται η χημειοπροστατευτική και αντικαρκινογόνος δράση των εκχυλισμάτων των σταφυλιών και των φυτικών πολυφαινολών που περιέχουν. Για την επίτευξη του παραπάνω στόχου, εξετάστηκε η επίδραση μεθανολικών και υδατικών εκχυλισμάτων των ελληνικών ποικιλιών αμπέλου Ασσύρτικου Σαντορίνης (άσπρα σταφύλια) και Μανδηλαριάς Σαντορίνης (κόκκινα σταφύλια), των κλασμάτων της ποικιλίας Μανδηλαριά Σαντορίνης και πέντε πολυφαινολών που συναντώνται σε αφθονία στα σταφύλια (κερκετίνη, κατεχίνη, επικατεχίνη, ρεσβερατρόλη και ελλαγικό οξύ), στην επαγόμενη από τη μπλεομυκίνη μεταλλαξιγένεση σε κύτταρα Salmonella typhimurium ΤΑ102. Τα εκχυλίσματα παρουσίασαν αντιοξειδωτική δράση, πιθανώς μέσω της δέσμευσης σιδήρου, αναστέλλοντας τη δράση της μπλεομυκίνης, ενώ τα κλάσματα των ποικιλιών και οι καθαρές πολυφαινόλες κερκετίνη και ρεσβερατρόλη παρουσίασαν προοξειδωτική δράση επάγοντας τη δράση της μπλεομυκίνης. Αυτή η αντιοξειδωτική δράση των εκχυλισμάτων θα μπορούσε να είναι ένας ακόμη μηχανισμός με τον οποίο τα εκχυλίσματα σταφυλιών ασκούν τις χημειοπροστατευτικές ιδιότητές τους. Επίσης, η προοξειδωτική δράση των εμπλουτισμένων σε πολυφαινόλες κλασμάτων και των καθαρών πολυφαινολών θα μπορούσε να εξηγήσει αναφερόμενες κυτταροτοξικές και αποπτωτικές επιδράσεις των φυτικών πολυφαινολών σε καρκινικά κύτταρα.