Ταμιευτήρας Κάρλας, ρουφράκτης (φράγμα) Γυρτώνης, σημαντικά υδραυλικά έργα που θα επηρεάσουν το 8ο υδατικό διαμέρισμα Θεσσάλιας

Abstract

Το έργο της επανασύστασης της Λίμνης Κάρλας Θεσσαλίας είναι ένα κατ' εξοχήν περιβαλλοντικό έργο και χωροθετείται στην περιφέρεια Θεσσαλίας στην Κεντρική Ελλάδα. Υπάγεται διοικητικά κατά το μεγαλύτερο μέρος του στο νομό Μαγνησίας και κατά ένα μέρος του στο νομό Λάρισας Η αρχαία λίμνη Βοιβηίς (νεοελληνική ονομασία: Κάρλα) κατελάμβανε το νοτιότερο άκρο της υδρογεωλογικής λεκάνης στο νοτιοανατολικό τμήμα της Θεσσαλικής πεδιάδας. Η συνήθης έκταση της λίμνης ανερχόταν μέχρι το πολύ 65.000 Km2 ενώ έχουν αναφερθεί και περιπτώσεις που η έκταση της λίμνης ανήλθε σε 180.000 Km2 (χειμώνας 1920-21). Η λίμνη ήταν αβαθής (2 έως 6 m) και είχε πλούσια υδρόβια βλάστηση, μεγάλους πληθυσμούς από όλα σχεδόν τα ευρωπαϊκά παρυδάτια είδη πουλιών και ήταν από τις παραγωγικότερες σε αλιεύματα κυπρίνων (γριβάδι) περιοχές της Ελλάδας. Η ανάγκη για την αντιπλημμυρική προστασία της περιοχής και την απόκτηση γεωργικών εκτάσεων, αποτέλεσαν την αιτία για την εκπόνηση διαφόρων μελετών που πραγματοποιήθηκαν μετά την απελευθέρωση της Θεσσαλίας, το 1881. Σύμφωνα με αυτές τις μελέτες, η αξιοποίηση της περιοχής συνδεόταν με την κατασκευή αντιπλημμυρικών και αποστραγγιστικών έργων, την αποξήρανση της λίμνης μέσω σήραγγας προς τον Παγασητικό κόλπο, και την κατασκευή ενός ταμιευτήρα σε τμήμα της παλιάς λίμνης. Ο ταμιευτήρας αυτός θα χρησίμευε για την ανάσχεση πλημμύρων και την αποταμίευση μέρους της χειμερινής παροχής του Πηνειού για άρδευση. Η λίμνη αποξηράνθηκε το 1962 με την κατασκευή σήραγγας που διοχέτευσε τα νερά της στον Παγασητικό κόλπο. Ο σκοπός της παρούσας Πτυχιακής εργασίας είναι η εμπεριστατωμένη μελέτη για τη διαχείριση των υδατικών πόρων στην λεκάνη απορροής της υπό επανασύσταση λίμνης Κάρλας Θεσσαλίας, σε ότι αφορά τις ποσοτικές και τις ποιοτικές παραμέτρους των υδάτων της. Επίσης, επιχειρείται η διερεύνηση του ρόλου του ταμιευτήρα στη διαχείριση του νερού στην ευρύτερη περιοχής. Η παρούσα εργασία φιλοδοξεί να διερευνήσει κατά πόσο θα επιτευχθούν οι δύο σημαντικές συνιστώσες της επανασύστασης της λίμνης Κάρλας που είναι : 1. Η καθαρώς περιβαλλοντική, που εξειδικεύεται με την ανάπτυξη του νέου οικολογικού περιβάλλοντος, την δημιουργία αλιευτικών πόρων στη λίμνη, την βελτίωση της ύδρευσης του Βόλου 2. Η γεωργική, που είναι παρεπόμενη και συμπληρωματική της καθαρώς περιβαλλοντικής. Τα αναγκαία έργα για την καθαρώς περιβαλλοντική συνιστώσα είναι: * Τα έργα διαμόρφωσης και τροφοδοσίας της λίμνης * Τα έργα περιβαλλοντικής στήριξης και ανάδειξης * Τα έργα αντιπλημμυρικής - αντιδιαβρωτικής προστασίας της λεκάνης Κάρλας * Τα έργα ενίσχυσης της ύδρευσης της μείζονος περιοχής Βόλου * Τα έργα μεταφοράς νερού από τη λίμνη σε εκτός αυτής περιοχές Τα παρεπόμενα έργα, με τα οποία ο ταμιευτήρας αξιοποιείται για τη γεωργικοπεριβαλλοντική συνιστώσα είναι κυρίως: * Τα μόνιμα αρδευτικά έργα * Τα πρόχειρα έργα άρδευσης