Η τρίτη πλατεία των Αθηνών : Kunsthalle

Abstract

Το έργο αφορά στην περιοχή που περιβάλλει τη συμβολή των οδών Πειραιώς, Ερμού και Ιεράς Οδού, δηλαδή στο διάμεσο της Τεχνούπολις του Δήμου Αθηναίων ( Γκάζι") και του αρχαιολογικού χώρου του Κεραμεικού. Αποσκοπεί στην δημιουργία ενός πόλου ο οποίος θα συμπληρώνει το τρίπτυχο του Ιστορικού Μητροπολιτικού Κέντρου της Αθήνας, του οποίου οι δύο άλλοι πόλοι είναι το Σύνταγμα και η Ομόνοια. Ο προτεινόμενος αυτός πόλος προτίθεται να αποτελέσει την 3η Πλατεία των Αθηνών, σημείο αναφοράς ανάλογο των άλλων δύο πλατειών , και να ολοκληρώσει το τρίγωνο πάνω στο οποίο στηρίζεται η πολεοδομική οργάνωση της πόλης. Το κέντρο της πρωτεύουσας θα διαβάζεται ξεκάθαρα πια ως το διάμεσο τριών πλατειών - σημείων αναφοράς στον αστικό ιστό της πόλης. Η πρόταση αποσκοπεί στην αναβάθμιση και ανάδειξη της περιοχής σε ένα πολυλειτουργικό, κυρίως πολιτιστικό κύτταρο". Το έργο ευελπιστεί εκτός από το πολιτιστικό επίπεδο σε μια ουσιαστική, πολεοδομική και κυκλοφοριακή βελτίωση μιας σημαντικής πύλης-εισόδου στη δυτική Αθήνα η οποία αποτελούσε ανέκαθεν κύρια προσπέλαση στην πόλη. Επιθυμεί να συμβάλει στην αναβάθμιση του ιστορικού κέντρου, στην ανάδειξη της πλούσιας ιστορίας της Αθήνας και στη δημιουργία χώρων πολιτισμού, αναψυχής και γενικότερα ιδιαίτερων αστικών συμβάντων απαραίτητων για μια σύγχρονη μητρόπολη. Η θέση ανάμεσα στον αρχαιολογικό χώρο του Κεραμεικού, το Γκάζι και τις υποβαθμισμένες συνοικίες της δυτικής Αθήνας αποτελεί κλειδί και κύριο σημείο αναφοράς για τη σύνδεση των ανατολικών και δυτικών τομέων της πόλης. Η Πειραιώς χωρίζει ως ποτάμι την υποβαθμισμένη με την αναπτυσσόμενη περιοχή. Η εν λόγω μελέτη διαπραγματεύεται την συρραφή" του αστικού ιστού στο νευραλγικό αυτό σημείο . Η Kunsthalle λαμβάνεται ως ένας χώρος άρθρωσης, με σκοπό την αποκατάσταση της συνέχειας του αστικού ιστού και την δημιουργία ενός πόλου ο οποίος θα οδηγήσει σε μια περαιτέρω ανάπτυξη του υποβαθμισμένου δυτικού τομέα της πόλης. Η μελέτη αντιλαμβάνεται το γενικότερο τοπογραφικό ως οικόπεδο επέμβασης. Τα επιμέρους κομμάτια που συνθέτουν το υπό εξέταση οικόπεδο είναι το Γκάζι, ο Κεραμεικός, και τα οικόπεδα εκατέρωθεν (βόρειο και νότιο οικόπεδο) του σημείου συνάντησης τους. Βασική παρατήρηση της εξέλιξης του project αποτελεί η ύπαρξη μιας νοητά σχηματιζομένης πλατείας στο intermezzo των τεσσάρων αυτών οικοδομικών τετραγώνων. Η αίσθηση μάλιστα αυτή ενισχύεται αν αναγνώσει κανείς το βόρειο και νότιο οικόπεδο ως πόλους συσπείρωσης και δημιουργίας του ενδιάμεσου-μεταβατικού αυτού χώρου .Κύριος στόχος αυτής της μελέτης η δημιουργία αυτής της πλατείας με ένα χαρακτήρα ομφαλού" και ως ένα intermezzo σημαντικών αστικών γεγονότων , καθώς και η ενίσχυση τον πόλων με σκοπό την δημιουργία ενός ενιαίου πολιτιστικού χώρου Γκαζιού-Κεραμεικού. Η πρόταση αποτελεί σε επίπεδο χωροθέτησης κάτοψης μια πτύχωση η οποία εξελίσσεται σε τρία βασικά τμήματα. Τα δύο ακραία της τμήματα εδράζουν στο βόρειο και νότιο οικόπεδο με δυο μεγάλα υπόγεια parking 2 ορόφων. Στο βόρειο οικόπεδο, το οποίο αποτελεί ελεύθερο χώρο στον οποίο δεσπόζει άνευ χρήσης τρύπα του μετρό, προτείνεται το Design center-Πρόκειται για κτίριο με την μορφή μιας τεράστιας σπείρας - ράμπας η οποία έχει σαν σκοπό να οδηγήσει τον επισκέπτη μέσω δωματίων εφηρμοσμένης τέχνης" στην πλατεία. Στο νότιο οικόπεδο, στο οποίο συναντάται το παρηκμασμένο οικοδομικό τετράγωνο της Κορεατικής συνοικίας, χωροθετείται ένα συνεδριακό κέντρο. Πρόκειται για ένα μεγάλο ισόγειο φουαγιέ τριών ορόφων στην οροφή του οποίου βυθίζονται σε διαφορετικά ύψη τρεις κτιριακοί όγκοι που αποτελούν αντίστοιχους συνεδριακούς χώρους - αμφιθέατρα. Στα όρια των δυο οικοπέδων με το τμήμα που χαρακτηρίστηκε ως διάμεσο ( intermezzo ) χωροθετούνται δυο πολυόροφα κτίρια-στοές τα οποία λειτουργικά αναλαμβάνουν τις κατακόρυφες επικοινωνίες των τριών οικοπέδων σε συνδυασμό με επιπλέον χρήσεις ανά επίπεδο (βοηθητικοί και υγροί χώροι στις υπόγειες πλάκες, διοίκησης στις ενδιάμεσες και αναψυχής στα ρετιρέ τους). Μαζί με τους διαδρόμους που ξεκινούν από αυτά με την ίδια γεωμετρία και αγκαλιάζουν τα όρια του Γκαζιού και του Κεραμεικού, αποτελούν τους πόλους που θα δημιουργήσουν την ένταση - ροηκότητα στο διάμεσο, ορίζοντας παράλληλα την ένωση του Γκαζιού με τον Κεραμεικό. Ο ομφαλός όμως της πρότασης που είναι ο χώρος της Kunsthalle και της πλατείας (αποτελεί την ενδιάμεση πτύχωση) αναπτύσσεται σε ένα χώρο στον οποίο ουσιαστικά δεν υπάρχει οικόπεδο αλλά αντίθετα ένα όριο που διαχωρίζει το αρχαίο από το νεότερο, το αναπτυσσόμενο με το υποβαθμισμένο. Δανείζεται το οικόπεδο της από τμήμα του οικοπέδου του Γκαζιού, του Κεραμεικού και τμήμα ,της Πειραιώς η οποία βυθίζεται στο συγκεκριμένο σημείο με σκοπό να πάψει να διαχωρίζει την ενότητα Γκαζιού - Κεραμεικού. Τι είναι όμως η Kunsthalle; Ο γερμανικός όρος Kunsthalle χρησιμοποιείται για να δηλώσει ένα χώρο ο οποίος φιλοξενεί τέχνη του παρόντος χωρίς μόνιμη έκθεση. Πρόκειται για χώρο με πειραματικό και ερευνητικό χαρακτήρα.Η Αθήνα ως μητρόπολη στερείται χώρων σύγχρονης τέχνης. Η ελληνική Kunsthalle, ακολουθεί τις δύο προαναφερθείσες αρχές του γερμανικού προτύπου, ενώ παράλληλα διατίθεται να αποτελέσει ένα κέντρο καλλιτεχνικής δημιουργίας , ένα μεγάλο χωλ τρέχουσας τέχνης, ένα χώρο σύγχρονης δημιουργίας βλέποντας την πόλη ακολουθώντας την λογική του streetlife. Θα μπορεί να φιλοξενεί εγχώριες και διεθνής πολιτιστικές αναζητήσεις , να αποτελεί συνάντηση τεχνών εθνοτήτων αποκτώντας κατά αυτόν τον τρόπο υπερτοπική χρήση. Γεωμετρικά η Kunsthalle έχει ένα διττό χαρακτήρα. Αποτελείται από ένα δάπεδο, την κάτω πλατεία" και μια υπερυψωμένη πορεία. Η κάτω πλατεία ενώνει δάπεδα, αποτελεί ένα intermezzo σε μια μεγάλη σχηματιζόμενη ενότητα, αυτή του μεγάλου πολιτιστικού πάρκου Γκάζι - Κεραμεικός αποτελώντας την είσοδο των δύο αυτών χώρων. Αυξάνει την ροηκότητα μεταξύ των δύο ενοτήτων λειτουργώντας ως ένα φίλτρο της πόλης . Η δε υπερυψωμένη πορεία αποτελεί έναν υπέργειο δρόμο, μια παγιδευμένη μορφή στο κάνναβο κολονών (με προσανατολισμό Βορρά-Νότου) του κτιρίου. Η ροηκότητα αυτού του δρόμου με πράγματα του παρόντος που ενώνει συμβολικά το Γκάζι με τον Κεραμεικό, επιθυμεί την συνομιλία με την ροηκότητα της Ιεράς Οδού. Αποκτά τον χαρακτήρα μιας περιπατητικής στοάς ανάμεσα στις δύο πλατείες (άνω και κάτω πλατεία), με τον στροβιλισμό της φόρμας της να ακολουθεί τις ίδιες γεωμετρικές αρχές με τα αρχαία ερείπια. Το ίδιο το κτίριο επιδιώκει να συμμετέχει στο γεγονός της Kunsthalle, στο γίγνεσθαι της πόλης. Λειτουργεί ως ένας πυκνωτής παρελθόντος και μέλλοντος με την Kunsthalle να επιταχύνει την ροή. Το δώμα της Kunsthalle αποτελεί την ʼνω πλατεία. Πρόκειται για ένα μεγάλο, ελαφρά κεκλιμένο ώστε να εντείνει την ροή deck το οποίο έχει την λογική ενός μεγάλου καταστρώματος πλοίου. Επιθυμεί να φιλοξενεί εκτός από τις καθημερινές ανάγκες μιας πλατείας τυχαία αστικά γεγονότα, καθώς και παραστάσεις συναυλίες και άλλες παρόμοιες εκδηλώσεις. Αποτελεί ένα Belvedere. Παρέχει μια θέα από ψηλά της πόλης, του Γκαζιού και του Κεραμεικού με το βλέμμα να κορυφώνεται στην θέα προς την Ακρόπολη. Ολοκληρώνοντας θα πρέπει να τονίσουμε την σημασία που λαμβάνει η έννοια της έκθεσης στο συγκεκριμένο project. To Design center είναι η έκθεση αντικειμένων, η Kunsthalle η έκθεση έργων τέχνης, το συνεδριακό η έκθεση ιδεών ενώ τέλος η πλατεία αποτελεί την έκθεση της ίδιας της πόλης και των κατοίκων της.