Εμφάνιση απλής εγγραφής

dc.contributor.advisorΓιαννακούρου, Γεωργίαel
dc.creatorΣταμούλης, Δημήτριοςel
dc.date.accessioned2015-07-24T12:22:12Z
dc.date.available2015-07-24T12:22:12Z
dc.date.issued2008
dc.identifier.other6580
dc.identifier.urihttp://hdl.handle.net/11615/14050en
dc.description.abstractΥδροβιότοπος ή υγρότοπος ονομάζεται κάθε περιοχή που καλύπτεται εποχικά ή μόνιμα από ρηχά νερά, ή που δεν καλύπτεται ποτέ από νερά, αλλά το υπόστρωμά της είναι υγρό για μεγάλο χρονικό διάστημα μέσα στο έτος. Οι υγρότοποι διακρίνονται σε φυσικούς και τεχνητούς, ανάλογα με τον τρόπο δημιουργίας τους, επιτελούν πολλαπλές λειτουργίες, από τις οποίες μπορούμε να συμπεράνουμε την τεράστια αξία αυτών. Παρόλο αυτά, από τη ρύπανση, την εξάντληση των υγροτοπικών πόρων, των υγροτοπικών εκτάσεων και τη μεταβολή του υδρολογικού καθεστώτος, οι υγρότοποι κινδυνεύουν και απειλούνται. Η Συνθήκη Ramsar είναι μια διακυβερνητική συμφωνία που αποτελεί την πρώτη σύγχρονη παγκόσμια διακυβερνητική συνθήκη για την προστασία και την ορθή διαχείριση των φυσικών πόρων. Η Ελλάδα ήταν η 7η χώρα που υπέγραψε και ενεργοποίησε την Σύμβαση Ramsar με το Ν.Δ. 191/74, ανακηρύσσοντας 11 υγροτοπικές περιοχές που περιλαμβάνονται στον κατάλογο Υγροτόπων Διεθνούς Σημασίας. Τη διεθνή συνθήκη Ramsar έρχεται να συμπληρώσουν δύο σημαντικές κοινοτικές οδηγίες, η 72/409/ΕΟΚ και η 92/43/ΕΚ. Η πρώτη έχει να κάνει με τη διατήρηση όλων των ειδών πουλιών (συμπεριλαμβανομένων των αυγών, των φωλιών και των οικοτόπων) που απαντούν στα ευρωπαϊκά εδάφη των κρατών μελών και η δεύτερη, αφορά στο δίκτυο Natura 2000 (Ευρωπαϊκό Οικολογικό Δίκτυο περιοχών, οι οποίες φιλοξενούν φυσικούς τύπους οικοτόπων και οικοτόπους ειδών που είναι σημαντικοί σε ευρωπαϊκό επίπεδο) και προβλέπει την υποχρέωση κατάθεσης Εθνικού Καταλόγου Οικοτόπων. Όσον αφορά το Ελληνικό θεσμικό πλαίσιο, το άρθρο 24 του Συντάγματος της Ελλάδρας αποτελεί θεμέλιο λίθο της εθνικής περιβαλλοντικής νομοθεσίας και ο νόμος 1650/1986 είναι ο βασικός νόμος για το περιβάλλον στην χώρα μας. Σύμφωνα μ αυτόν εκπονούνται Ειδικές Περιβαλλοντικές Μελέτες καταγράφοντας τις φυσικές, κοινωνικές, οικονομικές και άλλες παραμέτρους της υπό μελέτη περιοχής και κηρύσσονται ως προστατευόμενες. Αυτές μπορούν να διαχειρίζονται Φορείς Διαχείρισης, ή υφιστάμενες δημόσιες υπηρεσίες, ειδικές υπηρεσίες και ΝΠΔΔ ή φορείς που ορίζονται για το σκοπό αυτό με συμβάσεις διαχείρισης. Στην Ελλάδα υπάρχουν 27 περιοχές προστασίας με Φ.Δ. Ο νόμος 2742/99 «Χωροταξικός σχεδιασμός και αειφόρος ανάπτυξη και άλλες διατάξεις», ρυθμίζει την λειτουργία και διαχείριση προστατευόμενων περιοχών, ορίζοντας την διαδικασία ίδρυσης Φορέων Διαχείρισης σε προστατευόμενες περιοχές καθώς και τις αρμοδιότητες και τον τρόπο λειτουργίας τους. Τα δοικητικά και χρηματοδοτικά προβλήματα αυτών οδηγούν στα εξής αποτελέσματα: σε ελάχιστες προστατευόμενες περιοχές γίνεται επιστημονική παρακολούθηση και φύλαξη σε σταθερή βάση. Εδώ θα πρέπει να αναφερθεί ότι το Εθνικό Κέντρο Βιοτόπων Υγροτόπων κάτω από τη καθοδήγηση του ΥΠΕΧΩΔΕ βοήθησαν στη δημιουργία εθνικής στρατηγικής για τους υγροτοπικούς πόρους σκοπός της οποίας είναι η διατήρηση και η ανόρθωση όλων των λειτουργιών και αξιών των υγροτοπικών πόρων της Ελλάδας ως συμβολή στην αειφορική ανάπτυξη της χώρας. Όμως, τα ελλείμματα της περιβαλλοντικής πολιτικής, νομοθεσίας, εφαρμογής νομοθεσίας, δομών και υποδομών, περιβαλλοντικού πολιτισμού δυσχεραίνουν την περιβαλλοντική στρατηγική. Η Ελλάδα έχει σήμερα πάνω από 400 υγροτόπους από τους οποίους οι 11 είναι διεθνούς σημασίας. Ένας εξ αυτόν είναι και ο υδροβιότοπος της λίμνης Κερκίνης. Ολόκληρη η εδαφική περιφέρεια του Δήμου Κερκίνης εμπίπτει στις ζώνες προστασίας της Συνθήκης RAMSAR και του δικτύου NATURA 2000. Χαρακτηριστικό της ευρύτερης περιοχής της λίμνης είναι η πλούσια και σπάνια ορνιθοπανίδα και ιχθυοπανίδα καθώς επίσης και η ύπαρξη των βουβάλων, είδος ζώου που τείνει να εξαφανιστεί. Η λίμνη Κερκίνη ως τεχνικό έργο έχει θετικές αλλά και αρνητικές επιπτώσεις στο περιβάλλον. Ως αρνητικές μπορούμε να αναφέρουμε την πρόσχωση της λίμνης, την ανύψωση της στάθμης της λίμνης, τη μεγάλη πτώση στάθμης, την καταστροφή του Δέλτα του Στρυμόνα, την καταστροφή του παρυδάτιου δάσους, την κατάκλυση των παραλίμνιων περιοχών, τη ρύπανση και τον ευτροφισμό της λίμνης, τη γεωλογική αστάθεια και ασφάλεια της περιοχής αλλά και άλλες που οφείλονται σε ανθρώπινες δραστηριότητες, όπως η παράνομη υλοτομία στο παρυδάτιο δάσος η παράνομη αλιεία, βόσκηση το παράνομο κυνήγι, ο τουρισμός σε προτατευόμενες περιοχές. Ωστόσο, τρόποι αντιμετώπισης των παραπάνω αρνητικών επιπτώσεων υπάρχουν, πολλοί από τους οποίους εφαρμόζονται ελαχιστοποιώντας την επικινδυνότητα αυτών στην περιοχή. Παράλληλα, από τα εγγειοβελτιωτικά έργα που κατασκευάστηκαν στην ευρύτερη περιοχή της λίμνης Κερκίνης, εξαλείφθηκαν επικίνδυνες ασθένειες όπως η ελονοσία και η κατασκευή του τεχνητού ταμιευτήρα συνέβαλλε στην απορρόφηση των πλημμυρικών παροχών οι οποίες πλημμύριζαν τα σπίτια και τις διάφορες καλλιέργειες που υπήρχαν με συνέπεια την καταστροφή τους. Αναπτύχθηκε σημαντικά η γεωργία, η αλιεία, η κτηνοτροφία και ο τουρισμός στην περιοχή συμβάλλοντας έτσι στην άνοδο του βιοτικού επιπέδου των κατοίκων καθώς και στην οικονομική ανάπτυξη της περιοχής. Έτσι η δημιουργία του συγκεκριμένου τεχνικού έργου όχι απλώς δεν υπήρξε επιζήμια για την περιοχή, αντιθέτως συνέβαλε τόσο στην οικονομική ανάπτυξη όσο και στην συντήρηση της οικολογικής ισορροπίας. Με βάσει την ισχύουσα νομοθεσία, όπως αναφέρθηκε και παραπάνω, δεν εξασφαλίζεται το επαρκές νομικό πλαίσιο για την ίδρυση και λειτουργία ενός Τοπικού Φορέα Διαχείρισης της λίμνης Κερκίνης και της ευρύτερης περιοχής της, που απαιτεί την ικανοποίηση πολλαπλών στόχων ποιότητας και προστασίας, καθώς και αναπτυξιακών στόχων, συνδυάζοντας την ήπια μορφής ανάπτυξης και τον οικοτουρισμό. Απαιτούνται νομοθετικές ρυθμίσεις για την εξασφάλιση της ουσιαστικής απόδοσης του έργου της διαχείρισης και τούτο θα επιτευχθεί με τη σαφή οριοθέτηση των αρμοδιοτήτων των υπαρχουσών Υπηρεσιών και Φορέων και του Τοπικού Φορέα Διαχείρισης. Η σύσταση Συνδέσμου με την επωνυμία Σύνδεσμος Προστασίας και Ανάδειξης Περιοχής Κερκίνης που έλαβε χώρα το Νοέμβριο του 1997, εγκαθιδρύει μια προσέγγιση για την δημιουργία του τοπικού φορέα όπου εκπροσωπείται η Τοπική Αυτοδιοίκηση της περιοχής, αλλά δεν δημιουργείται επαρκές πλαίσιο για την κατοχύρωση της ικανοποίησης των στόχων μίας πλήρους διαχειριστικής πρότασης για την περιοχή αυτή. Χρειάζεται να συνυπάρξουν τα ποιοτικά και λειτουργικά κριτήρια στον καθορισμό του τρόπου διοίκησης του Τοπικού Φορέα Διαχείρισης για να εξασφαλισθεί με ρεαλισμό η προστασία και ανάδειξη της λίμνης Κερκίνης. Σημαντικό θα ήταν σ αυτό το σημείο να αναφερθεί, ότι οι κάτοικοι έχουν θετική γνώμη για το Φ.Δ. της λίμνης Κερκίνης και επιθυμούν να προστατεύεται ακόμη καλύτερα. Αυτό δίνει ελπίδες για τον μελλοντικό ρόλο που θα παίξει ο Φ.Δ. στη περιοχή, εφόσον όμως πρώτα, ξεπεραστούν τα διοικητικά και χρηματοδοτικά προβλήματα. Όσον αφορά τον σχεδίασμά της λίμνης και της ευρύτερης περιοχής έχουν ορισθεί, σύμφωνα και με τον 1650/1986, Περιοχές απόλυτης προστασίας της φύσης, Περιοχές προστασίας της φύσης. Περιοχές οικοανάπτυξης. Περιοχές ελέγχου και Περιορισμού Δόμησης όπως επίσης και Περιοχές Ειδικής Προστασίας όπου στις κάθε μία από αυτές επιτρέπονται- απαγορεύονται ανθρώπινες ενέργειες με σκοπό την προστασία και ανάδειξη της περιοχής.el
dc.language.isoel_Gren
dc.rightsAttribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 Internationalen
dc.rights.urihttp://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/en
dc.subject.otherΥΓΡΟΤΟΠΟΙ -- ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗel
dc.subject.otherΛΙΜΝΗ ΚΕΡΚΙΝΗel
dc.titleΔιαχείριση και σχεδιασμός υγροτοπικών περιοχών : η περίπτωση της Λίμνης Κερκίνηςel
dc.typebachelorThesisen
heal.recordProviderΠανεπιστήμιο Θεσσαλίας - Βιβλιοθήκη και Κέντρο Πληροφόρησηςel
heal.academicPublisherΠανεπιστήμιο Θεσσαλίας. Πολυτεχνική Σχολή. Τμήμα Μηχανικών Χωροταξίας, Πολεοδομίας & Περιφερειακής Ανάπτυξης.el
heal.academicPublisherIDuthen
heal.fullTextAvailabilitytrueen
dc.rights.accessRightsfreeen


Αρχεία σε αυτό το τεκμήριο

Thumbnail

Αυτό το τεκμήριο εμφανίζεται στις ακόλουθες συλλογές

Εμφάνιση απλής εγγραφής

Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International
Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International