Η κοινωνική ένταξη των παιδιών με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες στην προσχολική εκπαίδευση : εκπαιδευτικές πρακτικές και επιμέρους στρατηγικές προώθησης κοινωνικών και κοινωνικο-επικοινωνιακών δεξιοτήτων

Abstract

Ο σκοπός της παρούσας μελέτης ήταν να διερευνήσει τις εκπαιδευτικές πρακτικές και στρατηγικές που δηλώνει ότι χρησιμοποιεί ο εκπαιδευτικός της προσχολικής εκπαίδευσης στην τάξη του, ώστε να α) προωθήσει τις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις μεταξύ των μαθητών με και χωρίς ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, β) ενισχύσει τις κοινωνικές και κοινωνικό - επικοινωνιακές δεξιότητες τους και γ) υποστηρίξει και να διατηρήσει τις μεταξύ τους φιλίες. Ειδικότερα, οι επιμέρους στόχοι της παρούσας μελέτης ήταν να διερευνηθεί: α) Σε ποιο βαθμό οι εκπαιδευτικοί προσχολικής εκπαίδευσης εφαρμόζουν συγκεκριμένες εκπαιδευτικές πρακτικές και στρατηγικές για την προώθηση κοινωνικών και κοινωνικό - επικοινωνιακών δεξιοτήτων και β) Εάν ο βαθμός χρήσης εκπαιδευτικών πρακτικών και στρατηγικών προώθησης κοινωνικών και κοινωνικό - επικοινωνιακών δεξιοτήτων διαφοροποιείται ανάλογα με το φύλο, την ηλικία, τα χρόνια διδακτικής εμπειρίας, την ειδικότητα και την ύπαρξη περαιτέρω σπουδών (π.χ. επιμόρφωση, μετεκπαίδευση και μεταπτυχιακές σπουδές) του / της νηπιαγωγού^/ Το δείγμα της παρούσας έρευνας αποτέλεσαν γενικοί και ειδικοί εκπαιδευτικοί προσχολικής εκπαίδευσης, οι οποίοι κατά τη διεξαγωγή της εργάζονταν σε νηπιαγωγεία, όπου τα παιδιά με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες βρίσκονταν α) στη γενική τάξη του νηπιαγωγείου με ή χωρίς παράλληλη στήριξη από ειδικό νηπιαγωγό ή β) σε τμήματα ένταξης ή γ) σε ειδικά νηπιαγωγεία που συστεγάζονταν με το γενικό νηπιαγωγείο, με αποτέλεσμα τα παιδιά να μεταφέρονται για κάποιες ώρες στη γενική τάξη μετά από απόφαση της ειδικού νηπιαγωγού. Το ερωτηματολόγιο αποτέλεσε το βασικό εργαλείο συλλογής δεδομένων και καπασκευάσθηκε από την ερευνήτρια για τους σκοπούς της συγκεκριμένης μελέτης. Τα σημαντικότερα αποτελέσματα της παρούσας έρευνας αναδεικνύουν μία αυξανόμενη τάση εφαρμογής συγκεκριμένων εκπαιδευτικών πρακτικών και στρατηγικών προώθησης κοινωνικών και κοινωνικό - επικοινωνιακών δεξιοτήτων, εκ μέρους των νηπιαγωγών, αλλά και σημαντικές διαφοροποιήσεις μεταξύ τους με κριτήριο τα κοινωνικοδημογραφικά τους χαρακτηριστικά.