Επίδραση της υπεριώδους ακτινοβολίας-B και του όζοντος στο φυτό Lycopersicon esculentum cv. Acata

Abstract

Σε αυτήν την πτυχιακή διατριβή μελετήθηκε η επίδραση της UV-B ακτινοβολίας και του όζοντος σε κάποιες μορφολογικές και φυσιολογικές παραμέτρους σε φυτά τομάτας Lycopersicon esculentum της ποικιλίας Acata. Σε ένα χώρο 140τ.μ (14 μέτρα μήκος και 10 μέτρα πλάτος), στο αγρόκτημα του Βελεστίνου(39° 23' βόρειο γεωγραφικό πλάτος, 22° 45' ανατολικό γεωγραφικό μήκος και υψόμετρο 78-80m) εγκαταστήσαμε 12 πειραματικά αγροτεμάχια. Οι διαστάσεις του κάθε πειραματικού τεμαχίου ήταν 2 μέτρα μήκος και 1,20 μέτρα πλάτος. Το πείραμα περιελάμβανε τρία επίπεδα επίδρασης της UV-B ακτινοβολίας: UV-B περιβάλλοντος(χωρίς φίλτρο), UV-B πολύ κοντά σε UV-B περιβάλλοντος(φίλτρο οξικής κυτταρίνης) και μηδέν υν-Β(μάρτυρας)(φίλτρο πολυαιθυλενίου) με 4 επαναλήψεις σε κάθε επίπεδο. Σε κάθε πειραματικό αγροτεμάχιο τοποθετήθηκαν 8 φυτά σε αποστάσεις φύτευσης 40cm επί των γραμμών και 50cm μεταξύ των γραμμών. Κάθε πειραματικό αγροτεμάχιο είχε δυο σειρές φυτών με τέσσερα φυτά σε κάθε σειρά. Για την άρδευση των αγροτεμαχίων τοποθετήθηκαν λάστιχα άρδευσης που τροφοδοτούσαν τα φυτά με 3 λίτρα νερό ανά ώρα, δυο φορές την εβδομάδα από τη δεξαμενή του αγροκτήματος. Η UV-B ακτινοβολία επηρέασε διάφορες μορφολογικές και φυσιολογικές παραμέτρους του φυτού Lycopersicon esculentum. Μείωσε το ύψος των φυτών, το περιεχόμενο των φύλλων σε χλωροφύλλη, το ποσοστό της βλαστικότητας των γυρεοκόκκων επί της %, όπως επίσης και το βάρος των καρπών και τα ποιοτικά τους χαρακτηριστικά. Επίσης προκάλεσε αλλαγές στην μορφολογική δομή των φύλλων. Αύξησε τον αριθμό των αδενωδών και μη αδενωδών τριχών, μείωσε τον αριθμό των επιδερμικών κυττάρων, μείωσε το μήκος και το πλάτος των στομάτων όπως επίσης και τον αριθμό των στομάτων. Ακόμα προκλήθηκαν αλλαγές στα άνθη της τομάτας και συγκεκριμένα μειώσεις στο μήκος των σεπάλων, των στημόνων και του στύλου των ανθέων και στην βλαστικότητα των γυρεοκόκκων επί της %. Μειώσεις από την επίδραση της UV-B ακτινοβολίας προκλήθηκαν και σε διάφορες φυσιολογικές παραμέτρους, όπως το υδατικό δυναμικό και το σχετικό υδατικό περιεχόμενο(%) επίσης μείωση πρκλήθηκε και στο περιεχόμενο των φύλλων σε χλωροφύλλη (a+b, μονάδες SPAD). Το ξηρό βάρος των βλαστών και των φύλλων μειώθηκε όπως επίσης και στο βάρος των ατομικών καρπών της τομάτας και στο συνολικό βάρος των καρπών ανά αγροτεμάχιο παρατηρήθηκαν μειώσεις από την επίδραση της UV-B ακτινοβολίας. Μείωση παρατηρήθηκε και στο ύψος του κεντρικού βλαστού. Αλλαγές προκλήθηκαν και στα ποιοτικά χαρακτηριστικά των καρπών όπως στο Brix, στο ΡΗ, στην οξύτητα, στο χρώμα και στο μήκος και στο πλάτος των καρπών. Για την μέτρηση της επίδρασης του όζοντος έτοιμα σπορόφυτα Lycopersicon Esculentum ποικιλίας acata τοποθετήθηκαν σε φυτοδοχεία και τοποθετήθηκαν σε θαλάμους κάτω από ελεγχόμενες περιβαλλοντικές συνθήκες. Φιλτραρισμένος ατμοσφαιρικός αέρας από φίλτρο κοκκώδη ενεργού άνθρακα απορροφά όλους τους ατμοσφαιρικούς ρύπους που εισέρχονται στο θάλαμο και λαμπτήρες που βρίσκονται πάνω από τους θαλάμους παρέχουν ορατό φως. Τα φυτοδοχεία τοποθετήθηκαν επάνω σε σιδηροκατασκευές. Οι θάλαμοι βρίσκονται σε ένα σκοτεινό παράπηγμα μεταλλικής κατασκευής, στην Γεωπονική σχολή του Βόλου. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι το όζον προκάλεσε σημαντικές αλλαγές στην δομή των φύλλων. Η έκθεση στο όζον μείωσε τον αριθμό των αδενωδών και μη αδενωδών τριχών των φύλλων. Αύξησε τον αριθμό των επιδερμικών κυττάρων και των στομάτων. Το μήκος των στομάτων αυξήθηκε, ενώ το πλάτος των στομάτων μειώθηκε. Το όζον προκάλεσε μείωση του ποσοστό της βλαστικότητας των γυρεοκόκκων. Επίσης το όζον επηρέασε μερικές φυσιολογικές παραμέτρους όπως την φωτοσύνθεση και την χλωροφύλλη και του σχετικού υδατικού περιεχομένου επί της % προκαλώντας μειώσεις σε σχέση με τον μάρτυρα. Επίσης μειώθηκε το τελικό ύψος των φυτών. Το όζον επηρέασε και τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των καρπών της τομάτας, μείωσε το Brix των καρπών της τομάτας, την οξύτητα, το ΡΗ και το βάρος των ατομικών καρπών της τομάτας και αύξησε την σκληρότητα τους και το χρώμα των καρπών.