Μελέτη της επίδρασης του οπιοειδούς φεντανύλη στην έκφραση του ενζύμου NADPH-διαφοράση στον ιππόκαμπο επίμυος

Abstract

Τα αναλγητικά οπιοειδή είναι πολύ αποτελεσματικά στην αντιμετώπιση πολλών καταστάσεων πόνου. Η ανοχή όμως στα οπιοειδή αποτελεί ένα φαρμακολογικό φαινόμενο που μπορεί να επηρεάσει σημαντικά την κλινική χρήση αυτών. Πρόσφατες μελέτες έδειξαν πως η νευρωνική πλαστικότητα που σχετίζεται με την ανάπτυξη ανοχής στα οπιοειδή ενεργοποιοεί έναν νευρωνικό μηχανισμό ο οποίος επενεργεί αρνητικά στα αναλγητικά αποτελέσματα των οπιοειδών. Έτσι, η χορήγηση οπιοειδών μπορεί να οδηγήσει σε δύο φαινομενικά άσχετες κυτταρικές διαδικασίες: την ανάπτυξη ανοχής και την επαγώμενη από τα οπιοειδή αλγαισθησία. Χρησιμοποιώντας την ιστοχημική ανάλυση της NADPH διαφοράσης, εξετάσαμε την επίδραση του οπιοειδικού αγωνιστή φεντανύλη στον ιππόκαμπο επίμυων Wistar. Η ρίζα του μονοξειδίου του αζώτου (NO ) είναι ένας ενδοκυττάριος διαβιβαστής με ευρύ φάσμα στις νευρωνικές λειτουργίες. Η NO' συντίθεται από την δράση των διαφόρων ισομορφών των συνθασών του μονοξειδίου του αζώτου (NOS). Η νευρωνική NADPH-διαφοράση είναι μια συνθάση του μονοξειδίου του αζώτου. (Hope και συν ,1991), επομένως η ιστοχημεία της NADPH-διαφοράσης αποτελεί έναν πολύ καλό δείκτη των νευρώνων που παράγουν NO'. Για την μελέτη της επίδρασης φεντανύλης χορηγήθηκαν τέσσερις δόσεις του οπιοειδούς ανά χρονικά διαστήματα των 15-20 λεπτών. Τέσσερις ,6,12 και 24 ώρες μετά την χορήγηση της τελευταίας δόσης φεντανύλης συλλέχθηκαν οι εγκέφαλοι των ζώων, τα οποία είχαν μονιμοποιηθεί με 4% διαλύματος παραφορμαλδεϋδης αφού προηγουμένως αναισθητοποιήθηκαν με χρήση θειοπεντάλης. Στη συνέχεια, πάρθηκαν τομές των εγκεφάλων με την χρήση κρυοτόμου στις οποίες και έγιναν ιστοχημικές μελέτες στην περιοχή του ιπποκάμπου για την ύπαρξη νευρώνων θετικών στην NADPH- διαφοράση. Τα αποτελέσματα έδειξαν πως τόσο ο αριθμός όσο και η ένταση του σήματος των θετικών κύτταρων στην NADPH-διαφοράση στα δείγματα ελέγχου ήταν πολύ λίγα. Το μεσοδιάστημα των δόσεων επέδειξε μια πιο διακριτή αύξηση στα θετικά κύτταρα με τα υψηλότερα επίπεδα θετικών κυττάρων στην NADPH -διαφοράση να παρουσιάζονται 24 ώρες μετά την χορήγηση της τελευταίας δόσης φεντανύλης. Αν και περαιτέρω μελέτες είναι απαραίτητες για την διευκρίνιση του ακριβή μηχανισμού αλληλεπίδρασης οπιοειδών-ΝΟ στον ιππόκαμπο, τα αποτελέσματα μας υποδεικνύουν ότι ακόμα και μία οξεία χορήγηση μ-οπιοειδούς είναι αρκετή για να επάγει μακροχρόνια αύξηση της δραστηριότητας της NOS στον ιστό.