Η κοινωνική ενσωμάτωση ατόμων με αναπηρία μέσω της άθλησης

Abstract

Σε κάθε κοινωνία υπάρχουν οι υγιείς άνθρωποι που αποτελούν την πλειοψηφία των μελών της, αλλά υπάρχει και ένα υπολογίσιμο ποσοστό ατόμων, που χαρακτηρίζονται ως ανάπηροι. Η αναπηρία έχει πολλές κατηγορίες, αλλά όσοι εμπίπτουν σ' αυτές, παρ' όλες τις ιδιαιτερότητές τους, έχουν τον ίδιο χαρακτηρισμό, που έχει αρνητικό περιεχόμενο. Επειδή αναπηρία σημαίνει κάποια σωματική ή νοητική έλλειψη, κάποια απόκλιση από το «φυσιολογικά» καθιερωμένο, η κοινή γνώμη θεωρεί γενικά αυτά τα άτομα ως ανίκανα. Στην πορεία του χρόνο έχουν διαμορφωθεί για τα ανάπηρα άτομα αρνητικές αντιλήψεις, ιδέες, νοοτροπίες και εσφαλμένες προκαταλήψεις, που παίρνουν συχνά, ανάλογα με την εποχή και την κοινωνία, ρατσιστικές προεκτάσεις. Έτσι, τα άτομα αυτά αφενός μεν λόγω της σωματικής ή νοητικής ιδιαιτερότητας τους, αφετέρου δε ένεκα των κοινωνικών προκαταλήψεων, παραμένουν στο περιθώριο της κοινωνίας μη δυνάμενα να βιώσουν την καθημερινότητα της κοινωνικής ζωής. Σκοπός της παρούσας μελέτης ήταν να ελέγξει την συμβολή ενός κατάλληλα οργανωμένου προγράμματος συνάθλησης υγιών και αναπήρων, στην κοινωνική ενσωμάτωση των ατόμων με αναπηρία. Στην μελέτη συμμετείχαν σαράντα ανάπηροι και σαράντα υγιείς και των δύο φύλων, διαφόρων ηλικιών, οι οποίοι γυμνάσθηκαν ενιαία δυο φορές την εβδομάδα για 6 μήνες και απετέλεσαν την πειραματική ομάδα. Παράλληλα, σαράντα ανάπηροι και σαράντα υγιείς ανάλογης ηλικίας αποτέλεσαν τις δύο αντίστοιχα ομάδες αναφοράς, οι οποίες αθλήθηκαν ξεχωριστά μόνοι τους για το ίδιο χρονικό διάστημα. Όλα τα άτομα στην έναρξη και λήξη της μελέτης συμπλήρωσαν σχετικά ερωτηματολόγια. Από τις απαντήσεις των ερωτηματολογίων διαπιστώθηκε ότι στο τέλος της μελέτης τα υγιή άτομα της πειραματικής ομάδας που συναθλήθηκαν με ανάπηρα άτομα απέβαλαν σε μεγάλο μέρος τις όποιες αρνητικές προκαταλήψεις είχαν για την αναπηρία. Επίσης, οι ανάπηροι που συναθλήθηκαν με υγιείς δήλωσαν ότι ένιωθαν τον κόσμο γύρω τους πιο φιλικό και αύξησαν τις κοινωνικές τους δραστηριότητες. Αντίθετα στις ομάδες αναφοράς, τόσο των υγιών όσο και των αναπήρων δεν προέκυψαν μεταβολές στις αντιλήψεις και στάσεις τους. Συμπερασματικά λοιπόν διαπιστώθηκε ότι ο αθλητισμός με το κατάλληλο πρόγραμμα γύμνασης, που περιλαμβάνει συνάθληση υγιών και αναπήρων, μπορεί να καταπολεμήσει τις αρνητικές προκαταλήψεις και το ρατσισμό της κοινωνίας και συμβάλει στην ενσωμάτωση των αναπήρων ατόμων στην καθημερινή κοινωνική ζωή.