Διδακτική παρέμβαση με στόχο τη διδασκαλία της περιγραφής με τη χρήση των Τ.Π.Ε.

Abstract

Η συμβολή της παραγωγής του γραπτού λόγου στη νοητική και γλωσσική ανάπτυξη του παιδιού αλλά και γενικότερα στη σχολική μάθηση, σε συνδυασμό με τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι μαθητές/ τριες στο γράψιμο, έχει καταστήσει τη διδασκαλία του πρωτεύον διδακτικό θέμα. Οι μαθητές/ τριες συνεχώς διαβάζουνε αλλά και δημιουργούνε κείμενα, λίγοι/ες όμως ξεχωρίζουνε για παράδειγμα μία αφήγηση από μία περιγραφή. Κι αυτό συμβαίνει κυρίως γιατί δεν επιχειρούνε καν να ξεχωρίσουνε τα διάφορα κειμενικά είδη. Η εργασία αυτή λοιπόν, έχει αρχικά σαν στόχο να προβάλει τη συμβολή της παραγωγής του γραπτού λόγου στην γλωσσικό-γνωστική ανάπτυξη του παιδιού και στη συνέχεια να αναδείξει έναν διδακτικό τρόπο προσέγγισης ενός κειμενικού είδους, αυτό των περιγραφικών κειμένων. Η περιγραφή είναι το είδος με το οποίο ασχολείται και αναλύει. Το πρώτο μέρος της εργασίας έχει σαν στόχο να αναδείξει τους λόγους για τους οποίους αξίζει ένας/μία εκπαιδευτικός να εστιάσει στην διδασκαλία των περιγραφών. Οι λόγοι αυτοί πηγάζουν μέσα από την παρουσία των περιγραφών στο αναλυτικό πρόγραμμα σπουδών σήμερα, από την παρουσία τους είδους και τη χρήση του στην καθημερινή ζωή και από την συνεισφορά της διδασκαλίας αυτής στην επίτευξη κάποιων στόχων του γλωσσικού μαθήματος, όπως η εκμάθηση της γραμματικής ή όπως αναφέρει το αναλυτικό πρόγραμμα: Ο μόνιμος και συνειδητός στόχος του δασκάλου είναι να φροντίζει ώστε ο μαθητής: να εκτίθεται συχνό, σε παραγωγή λόγου, να εμπλέκεται στα δρώμενα και να οδηγηθεί σε ένα επίπεδο, που να παράγει - όσο επιτρέπει η ηλικία του - λόγο «σκόπιμο.» διατυπωμένο «με γνώση και με τρόπο», είτε πρόκειται για μια απλή αιτιολόγηση είτε για κείμενο αισθητικών αξιώσεων. Τέλος ο τρόπος με τον οποίο συνδέεται η διδασκαλία των περιγραφών με την ψυχολογία, δίνει κίνητρο στον/στην εκπαιδευτικό να εφαρμόσει τη διδασκαλία αυτή και να γνωρίσει -έμμεσα- καλύτερα τους/τις μαθητές/τριες του/της. Το δεύτερο μέρος στοχεύει σε μία θεωρητική προσέγγιση της περιγραφής, όσον αφορά τον ορισμό της, τα είδη, τα χαρακτηριστικά της, γενικά τις ιδιαιτερότητές της, καθώς επίσης και τις διδακτικές δυνατότητες που προσφέρει. Στο σημείο αυτό θα μπορέσετε να βρείτε κάποια βοηθητικά πλαίσια/ πίνακες τα οποία μπορούν να χρησιμοποιήσουν οι μαθητές σας για να δημιουργήσουν πιο εύκολα τα περιγραφικά τους κείμενα. Το τρίτο μέρος αναφέρεται στις διδακτικές προκλήσεις αναφορικά με τη διδασκαλία της παραγωγής, κατανόησης και χρήσης των κειμενικών ειδών. Δηλαδή, σας λέει με ποιο τρόπο χρησιμεύει η διδασκαλία της παραγωγής, της κατανόησης και της χρήσης των κειμενικών ειδών και ιδιαίτερα της περιγραφής, στους/στις μαθητές/τριες. Τέλος στο τρίτο μέρος γίνεται η αναφορά των αρχών, πάνω στις οποίες στηρίχθηκε η έρευνα που έγινε και που περιγράφεται παρακάτω. Το τέταρτο μέρος μιλά για τη χρήση των Τεχνολογιών της Πληροφορίας και της Επικοινωνίας στη διδασκαλία των κειμενικών ειδών και συγκεκριμένα της περιγραφής και στις δυνατότητες του ηλεκτρονικού υπολογιστή. Τέλος αναφέρεται στους τύπους των λογισμικών που υπάρχουν και στους καταλληλότερους από αυτούς για τη διδασκαλία που προτείνει η εργασία αυτή. Το πέμπτο και τελευταίο μέρος περιλαμβάνει την πορεία της διδακτικής παρέμβασης που πραγματοποιήθηκε στη ΣΤ τάξη του 9ου Δημοτικού σχολείου Βόλου και που είχε σαν στόχο τη διδασκαλία των περιγραφών με τη χρήση Τ.Π.Ε . Περιγράφεται ο στόχος κάθε βήματος και φυσικά κάθε βήμα ξεχωριστά, ο τρόπος με τον οποίο αναλύθηκαν τα αξιολογικά εργαλεία για να βγουν τα αποτελέσματα και τέλος η αξιολόγηση των αποτελεσμάτων για καταλήξουμε στα συμπεράσματα. Όλα τα παραπάνω αναμένεται να δώσουνε μία εικόνα των δυνατοτήτων της διδασκαλίας των περιγραφών στο δημοτικό σχολείο και συμπερασματικά να παρουσιάσουν τα πλεονεκτήματα της διδασκαλίας αυτής και γενικότερα την προσφορά της στο γλωσσικό μάθημα.