Αποτελεσματικότητα του 1-MCP στην ποιότητα και συντηρησιμότητα καρπών ακτινιδίου

Abstract

Τα ακτινίδια είναι πολύ ευαίσθητα στην παρουσία αιθυλενίου στο χώρο συντήρησης τους. Το αιθυλένιο ακόμα και σε ελάχιστες συγκεντρώσεις (μέρη στο δισεκατομμύριο) προκαλεί ταχεία ωρίμανση των καρπών. Τα τελευταία έτη τα ακτινίδια δέχονται μετασυλλεκτικά και πριν την ψυχροσυντήρηση τους τη χημική ουσία 1-MCP, έναν παρεμποδιστή της δράσης του αιθυλενίου. Σε μερικές περιπτώσεις η δράση του 1-MCP είναι τόσο ισχυρή και μακρά, ώστε τα ακτινίδια αποτυγχάνουν να ωριμάσουν μετά την ψυχροσυντήρηση και τη ζωή στο ράφι (παραμονή σε θερμοκρασία δωματίου για κάποιες ημέρες). Μελετήσαμε την αποτελεσματικότητα του 1-MCP κατά την ψυχροσυντήρηση για 2,5 έως και 5 μήνες συν 5 ημέρες ζωή στο ράφι σε ακτινίδια που είχαν συγκομιστεί νωρίς στην Έδεσσα ή αργά στην Έδεσσα και στη Ζαγορά. Τα χαρακτηριστικά ποιότητας που μελετήθηκαν στα ακτινίδια περιελάμβαναν το χρώμα σάρκας, τη σκληρότητα σάρκας και τα διαλυτά στερεά συστατικά (ΔΣΣ), οξύτητα, ολικά φαινολικά και αντιοξειδωτική ικανότητα DPPH στο χυμό των καρπών. Με την καθυστέρηση της συγκομιδής τα ακτινίδια της περιοχής Έδεσσας έγιναν πιο μαλακά, είχαν υψηλότερα ΔΣΣ στη συγκομιδή, ενώ η σάρκα τους είχε κάπως διαφορετικό πράσινο χρώμα. Με την ψυχροσυντήρηση οι διαφορές μεταξύ των δύο συγκομιδών εκμηδενίστηκαν. Κατά την ψυχροσυντήρηση και τη ζωή στο ράφι τα ακτινίδια μαλάκωσαν, είχαν υψηλότερα ΔΣΣ και χαμηλότερη οξύτητα σε σχέση με την ωριμότητα των καρπών στη συγκομιδή, ώστε να μπορούν να καταναλωθούν ευχάριστα από τους καταναλωτές. Η εφαρμογή 1-MCP στη συγκομιδή δεν στάθηκε ικανή να παρεμποδίσει την ωρίμανση σε καμία των περιοχών και συγκομιδών που μελετήθηκαν και όλοι οι καρποί των μεταχειρίσεων του μάρτυρα και του 1-MCP μετά τη ζωή στο ράφι βρίσκονταν σε ωριμότητα για κατανάλωση. Η παραμονή καρπών της μεταχείρισης με 1-MCP κατά την ψυχροσυντήρηση σε θερμοκρασία δωματίου για 2 ημέρες (conditioning) δεν προκάλεσε κάποια αλλαγή στην ποιότητα των καρπών μετά από περαιτέρω ψυχροσυντήρηση και ωρίμανση. Στην εργασία μας, λοιπόν, το 1-MCP δεν παρεμπόδισε την ωρίμανση των καρπών της ακτινιδιάς, όταν αυτά συγκομίστηκαν νωρίς ή αργά ή και από διαφορετικές περιοχές, πιθανόν λόγω της ύπαρξης αιθυλενίου στο θάλαμο συντήρησης που προήλθε από τους παρακείμενους θαλάμους συντήρησης μήλων και τη διακίνηση μήλων στον περιβάλλοντα χώρο.