Το οργανωσιακό κλίμα στα σχολεία της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης : η περίπτωση των γενικών λυκείων του Νομού Μαγνησίας

Abstract

Τις τελευταίες δεκαετίες υπάρχει μια αναπτυσσόμενη εκτίμηση ότι το οργανωσιακό (σχολικό) κλίμα κάθε σχολείου-η ποιότητα κι η προσωπικότητα της σχολικής ζωής-διαμορφώνεται μέσα από τις αντιλήψεις των μελών του. Σκοπός της έρευνας αυτής είναι να συγκεντρώσει τις αντιλήψεις των εκπαιδευτικών της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης των Δημοσίων Γενικών Λυκείων του Νομού Μαγνησίας όσον αφορά το σχολικό κλίμα. Μέσα από ερωτηματολόγια αυτοαναφοράς του ερευνητικού εργαλείου (ΟCDQ-RS), συλλέχθηκαν πρωτογενή στοιχεία από 404 εκπαιδευτικούς. Από τις συμπεριφορές που σχετίζονται με τη διεύθυνση, επιλέχθηκε περισσότερο η Υποστηρικτική Διευθυντική Συμπεριφορά, με έμφαση στο πρότυπο του-ης Διευθυντή-τρίας που εργάζεται σκληρά. Αντίστοιχα, από τις συμπεριφορές για εκπαιδευτικούς, πρώτη σε προτιμήσεις αναδείχθηκε η Εμπλεκόμενη Εκπαιδευτική Συμπεριφορά, με την επικράτηση της ύπαρξης φιλικών σχέσεων ανάμεσα σε εκπαιδευτικούς και μαθητές. Ανάλογα στις υπόλοιπες αναδυόμενες συμπεριφορές αξιολογήθηκαν αρνητικά: α) στην Κατευθυντική Διευθυντική Συμπεριφορά ο στενός έλεγχος, η παρακολούθηση κι η εποπτεία των εκπαιδευτικών από τον-την Διευθυντή-τρία τους, β) στην Αποθαρρυντική Εκπαιδευτική Συμπεριφορά η ύπαρξη πολλαπλών υποχρεώσεων στο Σύλλογο κι η διοικητική γραφειοκρατία που επιβαρύνει τη σχολική μονάδα. Αντίθετα, στην Οικεία Εκπαιδευτική Συμπεριφορά δόθηκε υψηλή προτίμηση από τους εκπαιδευτικούς στη γνώση της οικογενειακής κατάστασης των (άλλων) μελών του συλλόγου διδασκόντων του σχολείου τους. Επιπρόσθετα, παρατηρήθηκαν οι ακόλουθες στατιστικά σημαντικές διαφορές στις αναδυόμενες συμπεριφορές των υποκειμένων του δείγματός μας: 1) στην Υποστηρικτική Διευθυντική Συμπεριφορά: με βάση την ηλικιακή σύνθεση του δείγματος, τα χρόνια προϋπηρεσίας στην εκπαίδευση, τα χρόνια υπηρεσίας στο συγκεκριμένο σχολείο, την περιοχή που στεγάζεται η συγκεκριμένη σχολική μονάδα των υποκειμένων της έρευνάς μας. 2) στην Εμπλεκόμενη Εκπαιδευτική Συμπεριφορά: με βάση το φύλο, τα χρόνια προϋπηρεσίας στην εκπαίδευση 3) στην Αποθαρρυντική Εκπαιδευτική Συμπεριφορά: με βάση τη περιοχή που στεγάζεται η συγκεκριμένη σχολική μονάδα των υποκειμένων της έρευνάς μας.

During the last decades, there was a growing appreciation that the organisational (school) climate at each school,- that is the quality and personality of school life-, was shaped by the perceptions of its members. The purpose of this research is to gather the perceptions of teachers about the school climate at the State Secondary High Schools all over the Prefecture of Magnesia-Greece. Through out the self report questionnaires/inventories- based on the research instrument (OCDQ-RS)-, primary data was collected from 404 High School teachers. Supportive Principal Behaviour was the most chosen one among the behaviours which were associated with directory, emphasizing on hard working principal. At the same time, among the behaviours concerning teachers, first in teachers’ preferences Engaged Teacher Behaviour was emerged, by the friendly relationship between teachers and students. According to other emerging behaviours there were negatively evaluated: a) the rigid and domineering teachers’ supervision by principal on Directive Principal Behaviour, b) the existence of multiple faculty obligations and the administrative bureaucracy that burdens the school on Frustrated Teacher Behaviour. On the contrary, high preference was given by the teachers at the knowledge of the other faculty members’ family status on the option of Intimate Teacher Behaviour. In addition, the following statistically significant differences exist in our sample: 1) on Supportive Directive Behaviour based on: the age group (composition), the years of experience in education, the years of service at this school, the school area where teachers work. 2) on Engaged Teacher Behaviour based on: sex, the years of experience in education. 3) on Frustrated Teacher Behaviour based on the school area where teachers work.