Μελέτη ενός ανακλαστικού της κοντινής υπέρυθρης ακτινοβολίας υλικού κάλυψης των θερμοκηπίων

Abstract

Σε πολλές περιοχές του κόσμου κατά τους θερινούς μήνες καταγράφονται ιδιαίτερα υψηλές θερμοκρασίες και δημιουργούν σημαντικά προβλήματα στην ανάπτυξη τον καλλιεργειών τόσο από άποψη ποιότητας (ηλιοκάματα) αλλά και από άποψη τελικών αποδόσεων. Στις θερμοκηπιακές καλλιέργειες το πρόβλημα αυτό εντείνεται γιατί μεγάλο μέρος της ηλιακής ακτινοβολίας (ιδιαίτερα η θερμική) εγκλωβίζεται στο χώρο του θερμοκηπίου και έχουμε υπερθέρμανση. Έτσι, σ αυτές τις περιπτώσεις είναι απαραίτητος ο επιπλέον δροσισμός του θερμοκηπίου διότι ο φυσικός αερισμός με παράθυρα δεν αρκεί. Γι αυτό τον σκοπό έχουν αναπτυχθεί αρκετά συστήματα δροσισμού (τεχνητή ομίχλη, υγρή παρειά κ.α.) αλλά απαιτούν αρκετές δαπάνες ενέργειας. Ωστόσο, μπορούν να εφαρμοστούν και μέθοδοι που να μη απαιτούν μεγάλο κόστος λειτουργίας, όπως η σκίαση με κουρτίνες ή με λεύκανση. Όμως, οι μέθοδοι αυτοί δεν αφήνουν να εισέλθει στο θερμοκήπιο θερμική ακτινοβολία αλλά μαζί μ αυτή δεν επιτρέπουν και την είσοδο φωτοσυνθετικά ενεργούς ακτινοβολίας και έτσι μπορεί να υπάρξει αναστολή ανάπτυξης. Τα τελευταία χρόνια έχουν αναπτυχθεί εκλεκτικά υλικά κάλυψης θερμοκηπίων που έχουν ως ιδιότητα να ανακλούν μεν την θερμική ακτινοβολία και να παρέχεται δροσισμός αλλά να επιτρέπουν την είσοδο φωτοσυνθετικά ενεργούς ακτινοβολίας. Στο Εργαστηρίου Γεωργικοδν Κατασκευών και Ελέγχου Περιβάλλοντος μελετήθηκε ένα νέο υλικό κάλυψης της εταιρείας Πλαστικά Κρήτης ΑΕ, IR-N1R-PE, που ανακλά την θερμική ακτινοβολία. Σκοπός της παρούσας εργασίας ήταν η μελέτη της εφαρμογής ενός φύλλου IR-N1R-PE στην ανάπτυξη της καλλιέργειας τομάτας, στο κλίμα και στην κατανάλωση ενέργειας για θέρμανση κατά την διάρκεια του χειμώνα. Τα αποτελέσματα συγκρίθηκαν με αυτά που προέκυψαν από θερμοκήπιο μάρτυρα με κάλυψη από απλό φύλλο πολυαιθυλενίου (IR-PE). Και τα δύο θερμοκήπια ήταν στο αγρόκτημα του Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας στο Βελεστίνο. Όσον αφορά τα αποτελέσματα ανάπτυξης της καλλιέργειας το θερμοκήπιο του μάρτυρα παρουσίασε μεγαλύτερές τιμές αλλά δεν ήταν στασιαστικά σημαντικές οι διαφορές σε σχέση με το θερμοκήπιο εφαρμογής πέραν του ύψους. Η κατανάλωση ενέργειας για θέρμανση ήταν μεγαλύτερη για το θερμοκήπιο εφαρμογής αλλά οι διαφορές με το μάρτυρα δεν ήταν στατιστικά σημαντικές. Έτσι, ίσως το υλικό 1RN1R- PE παρουσιάζει κάποιες μονωτικές ιδιότητες κατά την διάρκεια του χειμώνα. Συμπερασματικά, το υλικό κάλυψης IR-NIR-PE έχει τις δυνατότητες να χρησιμοποιηθεί καθ όλη την διάρκεια του χρόνου καθώς το καλοκαίρι παρέχει τον απαραίτητο δροσισμό αλλά και τον χειμώνα δεν δημιουργεί σημαντικά προβλήματα στην ανάπτυξη και στην απόδοση της καλλιέργειας μας.