Διερεύνηση της σχέσης μεταξύ ανάμειξης, ψυχολογικής δέσμευσης και αφοσίωσης των φιλάθλων στο ελληνικό επαγγελματικό ποδόσφαιρο

Abstract

Σκοπός της παρούσας έρευνας ήταν η μελέτη της εφαρμογής ενός μοντέλου σχέσεων μεταξύ των εννοιών ανάμειξης, ψυχολογικής δέσμευσης και αφοσίωσης των φιλάθλων επαγγελματικών σωματείων. Αξιολόγησε τη δομική εγκυρότητα και την αξιοπιστία του μοντέλου, μέτρησε τις έννοιες ανάμειξη, ψυχολογική δέσμευση και αφοσίωση των φιλάθλων και εξέτασε την δυνατότητα πρόβλεψης της αφοσίωσης τους από την ανάμειξη και την ψυχολογική δέσμευσή καθώς και της ψυχολογικής δέσμευσης από την ανάμειξή τους. Οι συμμετέχοντες στην έρευνα ήταν 811 φίλαθλοι ενός ελληνικού επαγγελματικού σωματείου ποδοσφαίρου. Για τη μέτρηση της ανάμειξης χρησιμοποιήθηκε η κλίμακα της ανάμειξης στην αναψυχή των Kyle και συν. (2003), για τη μέτρηση της ψυχολογικής δέσμευσης η μονοδιάστατη κλίμακα των Funk και συν. (2009), για τη μέτρηση της αφοσίωσης ως στάση η κλίμακα μέτρησης της αφοσίωσης ως στάση των Fleere και Dickson (2008), ενώ η αφοσίωση ως συμπεριφορά μετρήθηκε με ερωτήματα, που αφορούν στην καταναλωτική συμπεριφορά των φιλάθλων των Bauer και συν. (2008). Πραγματοποιήθηκε διερευνητική παραγοντική ανάλυση της κλίμακας της ανάμειξης που ανέδειξε τρεις παράγοντες: α) ελκυστικότητα, β) κεντρικότητα και γ) αυτοέκφραση. Μέσω της επιβεβαιωτικής παραγοντικής ανάλυσης που ακολούθησε επιβεβαιώθηκε η παραγοντική δομή της κλίμακας ανάμειξης. Έγιναν επίσης οι αναλύσεις παλινδρόμησης για τον έλεγχο των υποθέσεων της έρευνας. Οι διαστάσεις της ανάμειξης «ελκυστικότητα» και «κεντρικότητα» προέβλεψαν στατιστικά σημαντική μεταβλητότητα της ψυχολογικής δέσμευσης καθώς και της αφοσίωσης ως στάση και ως συμπεριφορά. Η διάσταση «αυτοέκφραση» συνεισέφερε σημαντικά στην πρόβλεψη μόνο της αφοσίωσης ως συμπεριφορά. Επίσης, η ψυχολογική δέσμευση προέβλεψε την αφοσίωση ως στάση και ως συμπεριφορά, ενώ η αφοσίωση ως στάση την αφοσίωση ως συμπεριφορά. Τέλος, ακολούθησε έλεγχος της προσαρμογής του μοντέλου της σχέσης ανάμειξης, ψυχολογικής δέσμευσης και αφοσίωσης μέσω της τεχνικής των μοντέλων δομικών εξισώσεων. Η προσαρμογή του μοντέλου ήταν σε ικανοποιητικά επίπεδα. Συμπερασματικά, ο φίλαθλος ακολουθεί μία μοναδική διαδρομή στην ανάπτυξη της αφοσίωσης, που περιλαμβάνει τα στάδια της ανάμειξης. της ψυχολογικής δέσμευσης, της αφοσίωσης ως στάση και της αφοσίωσης ως συμπεριφορά. Προτείνεται στους ειδικούς του αθλητικού μάνατζμεντ η εφαρμογή στρατηγικών μάρκετινγκ με βάση το διαμορφωμένο προφίλ των φιλάθλων, που καθορίζεται από τις διαστάσεις της ανάμειξης και τα επίπεδα ψυχολογικής δέσμευσης, αφοσίωσης ως στάση και ως συμπεριφορά των φιλάθλων στην ομάδα τους.