Κατασκευή ερωτηματολογίου για την αξιολόγηση των συνεπειών του πόνου σε ασθενείς με χρόνιο πόνο στη μέση

Abstract

Την τελευταία δεκαετία, η οποία έχει χαρακτηριστεί ως «δεκαετία ελέγχου και έρευνας του πόνου», τονίστηκε ιδιαίτερα ο ρόλος που παίζουν οι ψυχολογικοί παράγοντες στην αίσθηση του πόνου και στην προσαρμογή του ατόμου σ’ αυτόν, ιδιαίτερα όταν είναι επίμονος και χρόνιος (Ζγαντζούρη και Μάντης, 2004). Κύριος σκοπός μας ήταν η στάθμιση ενός «ελληνικού» ερωτηματολογίου «Ψυχικής Διάθεσης», ειδικά προσαρμοσμένου για τα άτομα που πάσχουν από χρόνιο πόνο στη μέση, με τρόπο ώστε το συγκεκριμένο ερωτηματολόγιο να αποτελέσει εργαλείο σωστής αξιολόγησης της ψυχικής διάθεσης των ατόμων αυτών. Το δείγμα που χρησιμοποιήθηκε στην έρευνα ήταν 328 ασθενείς, με χρόνιο πόνο στην μέση. Πιο συγκεκριμένα, το δείγμα αποτέλεσαν 142 άνδρες, 186 γυναίκες. Η παραγοντική ανάλυση κατέδειξε ως βέλτιστη λύση τρεις παράγοντες, οι οποίοι ερμηνεύουν το 59,31% της συνολικής διακύμανσης των δεδομένων (Αρνητικά Συναισθήματα, Ικανότητα, Ένταση). Η λύση της Παραγοντικής Ανάλυσης απέδειξε ότι, όχι μόνο εννοιολογικά αλλά και στατιστικά, οι μεταβλητές: ανασφαλής, αδύναμος, φοβισμένος, άτονος, μελαγχολικός, χαμένος, ανενεργός, διατακτικός, αδρανής, στενοχωρημένος και ασθενικός, προσδιορίζουν τα ΑΡΝΗΤΙΚΑ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ. Με την ίδια λογική, οι μεταβλητές: υπερδιέγερση, νευρικός, αγχωμένος και ένταση, προσδιορίζουν την ΕΝΤΑΣΗ, καθώς επίσης οι μεταβλητές: αποτελεσματικός, τολμηρός και ικανός προσδιορίζουν την ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ. Η κατάταξη των 18 ψυχομετρικών χαρακτηριστικών που χρησιμοποιήθηκαν στο ερωτηματολόγιο απεδείχθη αρκετά αξιόπιστη με ουσιαστικό συντελεστή αξιοπιστίας και για τους τρεις παράγοντες (Παράγοντας 1: Cronbach’s alpha 0,9037, Παράγοντας 2: Cronbach’s alpha 0,8106 και Παράγοντας 3: Cronbach’s alpha 0,7894). To ερωτηματολόγιο απεδείχθη εύκολα κατανοητό και σύντομο στη συμπλήρωση του. Θα μπορούσε επίσης να χρησιμοποιηθεί σαν εργαλείο χαρακτηρισμού της ψυχικής διάθεσης των ασθενών με χρόνιο πόνο.