Επίδραση της υπεριώδους ακτινοβολίας-Β και του όζοντος στο φυτό Ocimum basilicum L.

Abstract

Σε αυτήν την εργασία μελετήθηκε η επίδραση της UV-B ακτινοβολίας και του όζοντος σε μερικές μορφολογικές και φυσιολογικές παραμέτρους του φυτού Ocimum basilicum (βασιλικός πλατύφυλλος). Σπόροι βασιλικού φυτεύθηκαν σε σπορείο στις 18/5/2005. Τα σπορόφυτα του βασιλικού μεταφυτεύθηκαν στις 2/6/2005 σε πειραματικά αγροτεμάχια(2πι μήκος x 1,20πλάτος) στον αγρό, στο Βελεστίνο (39° 23' βόρειο γεωγραφικό πλάτος, 22° 45' ανατολικό γεωγραφικό μήκος και υψόμετρο 78-80m), της Γεωπονικής σχολής του Βόλου του τμήματος φυτικής παραγωγής & αγροτικού περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Τα φυτά του βασιλικού δέχθηκαν την επίδραση τριών επιπέδων UV-B ακτινοβολίας με τέσσερις επαναλήψεις σε κάθε επίπεδο: UV-B περιβάλλοντος, πολύ κοντά σε UV-B περιβάλλοντος(φίλτρο οξικής κυτταρίνης), και μηδέν UV-B ακτινοβολία(φίλτρο πολυαιθυλενίου). Το φίλτρο της οξικής κυτταρίνης απορροφά ένα τμήμα UV-B ακτινοβολίας, ενώ το φίλτρο πολυαιθυλενίου δεν αφήνει την UV-B ακτινοβολία να περάσει. Τα φίλτρα τοποθετήθηκαν σε ξύλινα πλαίσια διαστάσεων 2m x 1,15m και στερεώθηκαν σε κατακόρυφα καρδόνια 2m στηριγμένα στο έδαφος σε κάθε αγροτεμάχιο. Σε κάθε αγροτεμάχιο μεταφυτεύθηκαν 10 φυτά, σε αποστάσεις 40cm επί των γραμμών και 40cm μεταξύ των γραμμών. Κάθε αγροτεμάχιο είχε δυο σειρές από 5 φυτά. Αλλαγές από την επίδραση της UV-B ακτινοβολίας στα φυτά του Ocimum basilicum παρατηρήθηκαν στον αριθμό των αδενωδών τριχών, στον αριθμό των επιδερμικών κυττάρων, στον αριθμό των στομάτων, στο μήκος και στο πλάτος των στομάτων, στο μήκος των νημάτων και του στύλου των ανθέων, στο βάρος 1000 σπερμάτων, στο ύψος των φυτών, στο μήκος των πλάγιων κλάδων, στο μήκος των μεσογονάτιων διαστημάτων του κυρίως βλαστού, στο περιεχόμενο σε χλωροφύλλη των φύλλων, στην % βλαστικότητα των γυρεοκόκκων, στο εμβαδόν των φύλλων, στο βάρος των αεροξηραθέντων φύλλων, το βάρος των αεροξηραθέντων βλαστών και των αεροξηρανθεισών ταξικαρπιών, στο υδατικό δυναμικό, στο σχετικό υδατικό περιεχόμενο και στο ρυθμό επιμήκυνσης του ελάσματος των φύλλων και στο μέγιστο πλάτος των φύλλων. Η επίδραση του όζοντος στο βασιλικό μελετήθηκε σε κλειστούς θαλάμους όζοντος κάτω από ελεγχόμενες συνθήκες ανάπτυξης σε ένα παράπηγμα μεταλλικής κατασκευής που βρίσκεται δίπλα στην Γεωπονική Σχολή του Βόλου. Φυτά βασιλικού σπάρθηκαν στις 15/5/2006 και μεταφυτεύτηκαν σε φυτοδοχεία διαστάσεων 31cm ύψος, 37cm μήκος και 23cm πλάτος στις 5/5/2005 και δέχθηκαν την επίδραση 100ppb όζοντος και λιγότερο από 4ppb όζοντος(ΘΡ) (μάρτυρας). Σε κάθε φυτοδοχείο τοποθετήθηκαν 4 φυτά βασιλικού. Συνολικά χρησιμοποιήθηκαν 10 φυτοδοχεία, 5 στους θαλάμους του όζοντος(1 OOppb) και 5 στο θάλαμο του μάρτυρα(ΘΡ<4ρρό). Αλλαγές κάτω από την επίδραση του όζοντος, παρατηρήθηκαν στον αριθμό των αδενωδών τριχών, στον αριθμό των επιδερμικών κυττάρων, στον αριθμό των στομάτων, στο μήκος και στο πλάτος των στομάτων, στο βάρος 1000 σοερμάτων, στο μήκος των πλάγιων κλάδων, στο περιεχόμενο σε χλωροφύλλη των φύλλων, στην % βλαστικότητα των γυρεοκόκκων, στο ύψος των φυτών στο μήκος των μεσογονάτιων διαστημάτων του κυρίως βλαστού, στο υδατικό δυναμικό, στο σχετικό υδατικό περιεχόμενο, στον καθαρό ρυθμό φωτοσύνθεσης, στην στοματική αγωγιμότητα, στην συγκέντρωση του C02 στους μεσοκυτταρικούς χώρους, στην αντίσταση των στομάτων, στην διαπνοή και στην αποτελεσματικότητα της χρήσης του νερού(\νυΕ).