Θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός: μαθήματα από την εμπειρία της Βόρειας Θάλασσας
Fecha
2022Language
el
Resumen
0 θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός (ΘΧΣ) αποτελεί σήμερα αντικείμενο έντονου διαλόγου σε διεθνές και Ευρωπαϊκό επίπεδο. Εκτός από τις παραδοσιακές θαλάσσιες δραστηριότητες όπως οι μεταφορές και η αλιεία πρόσφατα εντατικοποιούνται νεότερες όπως οι υδατοκαλλιέργειες και τα αιολικά πάρκα με σημαντικό χωρικό αποτύπωμα. Ο αυξανόμενος ανταγωνισμός διαμορφώνει την ανάγκη για κατάλληλη ρύθμιση και αποτελεσματική και ολοκληρωμένη διαχείριση του θαλάσσιου χώρου. Ο ΘΧΣ, αποσκοπεί στην ορθολογική οργάνωση του θαλάσσιου χώρου, στην εξασφάλιση της βιωσιμότητας των δράσεων, στην αποφυγή συγκρούσεων και ταυτόχρονα στην προστασία του θαλάσσιου φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος. Τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) ενσωματώνουν στο εθνικό τους δίκαιο την Οδηγία 2014/89 για το ΘΧΣ και προχωρούν σταδιακά στη σύνταξη αντίστοιχων χωροταξικών σχεδίων. Η παρούσα εργασία επιχειρεί μια καταγραφή και συγκριτική αξιολόγηση πρακτικών στον ΘΧΣ που προκύπτουν από την Ευρωπαϊκή εμπειρία. Η διερεύνηση αφορά αρχικά τα πλαίσιο πολιτικής για το ΘΧΣ με έμφαση σε ζητήματα προστασίας, διαχείρισης και οργάνωσης του θαλάσσιου χώρου. Στη συνέχεια αναλύεται συγκριτικά η εμπειρία των κρατών-μελών της Ε.Ε. που ασκούν δικαιώματα στη Βόρεια Θάλασσα ως προς τη διαμόρφωση του θεσμικού πλαισίου και το περιεχόμενο των θαλάσσιων χωροταξικών σχεδίων, λόγω των ταχέων βημάτων τους και της συνεργασίας που αναπτύσσεται σε θέματα ΘΧΣ. Πιο συγκεκριμένα, μέσω αποδελτίωσης των θαλάσσιων χωροταξικών τους σχεδίων αλλά και άλλων θεσμικών κειμένων, εξετάζονται κρίσιμα στοιχεία για τον ΘΧΣ όπως το πεδίο εφαρμογής, οι διαδικασίες διακυβέρνησης, η διαδικασία λήψης αποφάσεων, η διασυνοριακή συνεργασία, αλλά και οι μέθοδοι και τα εργαλεία που χρησιμοποιούν. Έμφαση δίνεται στην προώθηση της πολυχρηστικότητας η οποία αφορά τη σκόπιμη κοινή χρήση πόρων σε κοντινή γεωγραφική εγγύτητα με σκοπό την αποτελεσματική χρήση του ωκεάνιου χώρου, αφήνοντας περιοχές ελεύθερες για μελλοντικές γενιές, την παροχή οικονομικών οφελών μέσω συνεργατικών χρήσεων και τη μείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων με τη συνύπαρξη δραστηριοτήτων.