Ανάλυση επικινδυνότητας για την αλληλεπίδραση μονάδων ιχθυοκαλλιέργειας με θαλάσσιες χελώνες, φώκιες και κητώδη

Abstract

Η παρούσα μελέτη εστιάζεται στην αλληλεπίδραση μονάδων ιχθυοκαλλιέργειας με θαλάσσιες χελώνες (Caretta caretta), φώκιες (Monachus monachus) και κητώδη που διαβιούν στις ελληνικές θάλασσες και αποσκοπεί στην ανάπτυξη της μεθοδολογίας διαχείρισης κινδύνων σύμφωνα με την οποία μπορεί να πραγματοποιηθεί ανάλυση επικινδυνότητας για την αλληλεπίδραση αυτή. Η μελέτη έχει διαμορφωθεί με την κλασσική δομή των ερευνητικών εργασιών: Εισαγωγή, Υλικά & Μέθοδοι, Αποτελέσματα και Συζήτηση, με τη διαφορά ότι αφού δεν υπάρχει πειραματικό μέρος, η ενότητα των Υλικών & Μεθόδων αντιπροσωπεύεται από την έρευνα στα στοιχεία βιολογίας των εξεταζόμενων ζώων και στη χωροταξική κατανομή της ιχθυοκαλλιέργειας στη χώρα μας, καθώς και στους στόχους και τις στρατηγικές της ανάλυσης επικινδυνότητας. Στο κεφάλαιο 5 γίνεται η ανάπτυξη της μεθοδολογίας διαχείρισης κινδύνων σύμφωνα με την οποία θα μπορεί να πραγματοποιηθεί ανάλυση επικινδυνότητας για την αλληλεπίδραση μονάδων με τα ζώα που προαναφέρθηκαν. Η ανάλυση του κινδύνου στην παρούσα εργασία εστιάζεται στην επιλογή των περιοχών μελέτης με σκοπό να συγκεκριμενοποιηθούν ποιες είναι εκείνες ακριβώς οι περιοχές στις οποίες η περαιτέρω έρευνα για την εφαρμογή της ανάλογης μεθοδολογίας έχουν νόημα και κυρίως πρακτική εφαρμογή. Συνεπώς στην εργασία αυτή, κατά τη διαδικασία της εκτίμησης του κινδύνου, θα γίνει λόγος για περιοχές υψηλού, μεσαίου και χαμηλού κινδύνου. Πιο συγκεκριμένα, η ανάλυση επικινδυνότητας (Risk assessment) για την αλληλεπίδραση με κητώδη, φώκιες και θαλάσσιες χελώνες είναι ένα βασικό σημείο στα πλαίσια της διαχείρισης κινδύνων σε μια μονάδα ιχθυοκαλλιέργειας, του λεγάμενου Risk Management και αποτελεί τη συνιστώσα δύο ξεχωριστών εννοιών: της ανάλυσης του κινδύνου (Risk analysis) και της εκτίμησης του κινδύνου (Risk evaluation) που αναλύονται διεξοδικά στο κεφάλαιο αυτό. Η διαχείριση κινδύνων - και κατ’ επέκταση η ανάλυση επικινδυνότητας - πραγματοποιείται με τη βοήθεια κατάλληλων προτύπων, εγκεκριμένων από τους αρμόδιους φορείς, τα οποία διαμορφώνονται ανάλογα, εμπλουτίζονται και εξελίσσονται σύμφωνα με τις απαιτήσεις που προκύπτουν με την πάροδο των ετών. Για τις ανάγκες της παρούσας εργασίας γίνεται σε ένα μεγάλο ποσοστό χρήση του προτύπου AS/NZS 4360:1999 που έχει εφαρμοστεί με επιτυχία στη διαχείριση κινδύνων στην Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία, ενώ παράλληλα πραγματοποιείται ενδεικτική ανάλυση επικινδυνότητας για την αλληλεπίδραση μονάδων ιχθυοκαλλιέργειας με θαλάσσιες χελώνες, φώκιες και κητώδη στο Νομό Φωκίδας. Στο κεφάλαιο 6 αποτυπώνονται τα αποτελέσματα με τη βοήθεια πινάκων και γίνεται ο χαρακτηρισμός περιοχών της χώρας σε περιοχές χαμηλού, μεσαίου και υψηλού κινδύνου για κάθε ζώο ξεχωριστά. Στο κεφάλαιο 7, γίνεται η συζήτηση όπως προκύπτει από την επεξεργασία των βιβλιογραφικών δεδομένων από ερευνητικές εργασίες σε διεθνές επίπεδο, ενώ η εργασία ολοκληρώνεται με το 8° κεφάλαιο στο οποίο εξάγονται τα συμπεράσματα που προέκυψαν από την συγκεκριμένη μελέτη. Ακολουθεί η λίστα με τις εργασίες που χρησιμοποιήθηκαν στην εργασία, στο κεφάλαιο 9 «Βιβλιογραφία» και στο τελευταίο μέρος της εργασίας υπάρχει παράρτημα με ειδικά διαμορφωμένα ερωτηματολόγια που μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως εργαλεία συλλογής των απαραίτητων στοιχείων και πληροφοριών από τις περιοχές μελέτης.