Διερεύνηση της παρουσίας βακτηρίων Listeria spp. σε ψάρια του γλυκού νερού καθώς και στο περιβάλλον των καταστημάτων πώλησης ψαριών στους νομούς Φλώρινας και Κοζάνης

Abstract

Η προσβολή των ψαριών του γλυκού νερού από βακτήρια του γένους Listeria spp, που πωλούνται στους νομούς Φλώρινας και Κοζάνης και αλιεύονται εν μέρει σε λίμνες των νομών αυτών, καθώς και η μόλυνση του περιβάλλοντος πώλησης των ψαριών αυτών διερευνήθηκαν σε εργαστηριακές συνθήκες. Σκοπός της παρούσας μελέτης ήταν να αξιολογηθεί η βακτηριακή μόλυνση, από Listeria monocytogenes, τόσο της επιφάνειας και της σάρκας των ψαριών πέστροφας και πεταλούδας, όσο και του περιβάλλοντος πώλησης των ψαριών αυτών καθώς και να εκτιμηθεί ο τρόπος με τον οποίο μολύνονται τα ψάρια. Μετά από βιβλιογραφική ανασκόπηση σχετικά με τη Λιστέρια σε σχέση με τα ψάρια του γλυκού νερού, πραγματοποιήθηκε πειραματικό πρωτόκολλο κατά το οποίο εξετάστηκαν, για την παρουσία του μικροοργανισμού, 30 ψάρια του είδους Carassius auratus gibelio (πεταλούδες) και 30 ψάρια του είδους Oncorhynchus mykiss (ιριδίζουσες πέστροφες) καθώς και 70 δείγματα από το περιβάλλον πώλησης τους και στη συνέχεια έγινε η απαραίτητη στατιστική ανάλυση. Η βιβλιογραφική ανασκόπηση αφορούσε τα χαρακτηριστικά του βακτηρίου, τη λιστερίωση ως νόσο, τις μεθόδους απομόνωσης, τον ρόλο των ψαριών στην επιδημιολογία της νόσου και την παρουσία του μικροβίου στα ψάρια, τα ιχθυοσκευάσματα, στο περιβάλλον των καταστήματα πώλησης και των εργοστασίων επεξεργασίας των αλιευμάτων. Τα αποτελέσματα που προέκυψαν δείχνουν ότι το ποσοστό μόλυνσης των ψαριών που εξετάστηκαν είναι σχετικά μικρό αφού δεν ανιχνεύθηκε λιστέρια στη σάρκα από τις πέστροφες ενώ στις πεταλούδες βρέθηκε μόνο ένα θετικό δείγμα. Σημαντικό εύρημα ήταν η πολύ μεγαλύτερη μόλυνση της επιφάνειας των ψαριών σε ποσοστό 20% στις πεταλούδες και 3.33% στις πέστροφες. Σε σχέση με το περιβάλλον πώλησης των ψαριών, διαπιστώθηκε ότι μόλυνση με Λιστέρια εμφανίστηκε σε δάπεδα (16,67%), μαχαίρια (16,67%), χέρια (15,38%), επιφάνειες κοπής (20%) και ιχθυοκιβώτια (5,56%). Συμπερασματικά με βάση τα παραπάνω ευρήματα διαπιστώνεται ότι στη σάρκα των ψαριών δε φαίνεται να υπάρχει ιδιαίτερα μεγάλο πρόβλημα με βακτήρια του γένους Listeria spp., ενώ η αύξηση της παρουσίας βακτηρίων στην επιφάνεια των ψαριών φαίνεται να είναι αποτέλεσμα επιμόλυνσης από τις διαδικασίες σύλληψης, χειρισμού και συντήρησης των ψαριών, κάτι που ενισχύεται και από το γεγονός πως το περιβάλλον πώλησης των ψαριών βρέθηκε να είναι ιδιαίτερα μολυσμένο Η παρούσα μελέτη θα μπορούσε να διερευνηθεί περαιτέρω με χρήση μοντέρνων μεθόδων ανίχνευσης και ταυτοποίησης του μικροβίου καθώς και να εμπλουτιστεί με νέα δείγματα από τόσο από τα δίχτυα συλλογής των ψαριών όσο και από το νερό των λιμνών έτσι ώστε να διευκρινιστεί επακριβώς η πηγή και ο τρόπος μόλυνσης των ψαριών με το μικρόβιο της Λιστέριας.