Συστημική πολυπλοκότητα και νοητικά μοντέλα στη λήψη αποφάσεων : ένα πείραμα

Abstract

Ο σκοπός της παρούσας εργασίας είναι να εξετάσει την επίδραση που έχει η χρονική καθυστέρηση, ανάμεσα στη λήψη μιας απόφασης και την εμφάνιση του αποτελέσματος της, στην απόδοση των ατόμων μέσα σε ένα δυναμικό περιβάλλον. Στα πλαίσια της έρευνας αναπτύξαμε μια προσομοίωση ενός δυναμικού συστήματος. Οι παίκτες αναλάμβαναν τον ρόλο ενός διευθυντή παραγωγής μια ζυθοποιίας και έπρεπε να διαχειριστούν τα αποθέματα πρώτων υλών και ετοίμων προϊόντων με τέτοιο τρόπο ώστε να ανταποκριθούν στην εβδομαδιαία ζήτηση. Προηγούμενες έρευνες έχουν αναδείξει ότι οι άνθρωποι έχουν εγγενή αδυναμία στο να εκτιμήσουν σωστά τις επιπτώσεις των αποφάσεων τους, όταν αυτές δεν είναι άμεσα αντιληπτές. Μέσω της προσομοίωσης, ελέγχουμε την ικανότητα των παικτών να ανταποκριθούν στην δυναμική πολυπλοκότητα του μοντέλου. Για τον έλεγχο της απόδοσης των παικτών κατασκευάσαμε δύο δείκτες. Ο πρώτος δείχνει ποια θα είναι η κατάσταση του συστήματος εάν οι παίκτες δεν κάνουν απολύτως τίποτα και απλώς συνεχίσουν με τις αρχικές αποφάσεις (που έχουν προγραμματισθεί αρχικά στην προσομοίωση), και ο δεύτερος δείκτης απεικονίζει την βέλτιστη κατάσταση του συστήματος. Προηγούμενες έρευνες έχουν δείξει ότι σε ένα δυναμικό περιβάλλον, συχνά οι παίκτες αδυνατούν να ξεπεράσουν ακόμη και τον πρώτο δείκτη. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι παίκτες είχαν σημαντικές δυσκολίες στην παρακολούθηση όλων των μεταβλητών. Αυτό είχε σαν συνέπεια η απόδοση τους να έχει μια μεγάλη απόκλιση από τη βέλτιστη απόδοση. Επίσης, πολλοί παίκτες δυσκολεύτηκαν να ξεπεράσουν την τιμή και του πρώτου δείκτη. Τα αποτελέσματα της παρούσας έρευνας συμβαδίζουν με τα αποτελέσματα προηγούμενων ερευνών και επιβεβαιώνουν την υπόθεση ότι οι άνθρωποι έχουν σημαντικές δυσκολίες στην κατανόηση της συμπεριφοράς ενός δυναμικού συστήματος.