Επενδύσεις παγίου κεφαλαίου στην ελληνική αγροτική οικονομία

Abstract

Ο αγροτικός τομέας είναι εξαιρετικά σημαντικό τμήμα της ελληνικής οικονομίας, όχι μόνο για τη συμβολή του στην ανάπτυξη της χώρας αλλά και λόγω της μεγάλης του συμμετοχής στην απασχόληση και στο εισόδημα, καθώς και της μεγάλης σημασίας του στην οικονομία ορισμένων περιοχών της χώρας. Η εργασία αυτή έχει ως βασική επιδίωξη να παρουσιάσει με τρόπο διεξοδικό την πορεία και την εξέλιξη της ελληνικής γεωργίας τις τελευταίες δεκαετίες. Ο τρόπος που χρησιμοποιείται, προκειμένου να γίνει αυτή η μελέτη, είναι η εξέταση των επενδύσεων παγίου κεφαλαίου στον αγροτικό τομέα. Το περιεχόμενο της εργασίας χωρίζεται σε δύο μέρη. Στο πρώτο μέρος γίνεται μια θεωρητική θεμελίωση και εξειδίκευση των υποδειγμάτων που αναφέρονται στη θεωρία της επένδυσης. Στο δεύτερο και τελευταίο μέρος, γίνεται εκτίμηση των εναλλακτικών θεωριών επενδύσεων, μέσω της χρήσης διαφόρων μεθόδων και κριτηρίων, απ όπου εξάγονται πολύτιμα συμπεράσματα. Στο πρώτο μέρος, που ουσιαστικά αποτελεί το θεωρητικό κομμάτι της παρούσας εργασίας, εξετάζονται δύο σημαντικοί τύποι επενδυτικής δαπάνης : οι πάγιες επιχειρηματικές επενδύσεις και οι επενδύσεις σε αποθέματα. Η ανάλυση αυτή γίνεται με τη βοήθεια των κατάλληλων υποδειγμάτων. Στην περίπτωση των επενδύσεων σε αποθέματα, το mo κατάλληλο υπόδειγμα είναι της αρχής του επιταχυντή, που εξετάζεται μέσα από τις εργασίες των Aftalion, Clark, Harrod, Samuelson και Metzler. Για την άλλη κατηγορία επενδύσεων, τις πάγιες επιχειρηματικές, το πλέον αντιπροσωπευτικό μοντέλο είναι το νεοκλασικό υπόδειγμα. Εδώ αναπτύσσονται οι θεμελιώδεις έννοιες του επιθυμητού επιπέδου του κεφαλαίου (Κ*) και του κόστους χρήστου του κεφαλαίου (C). Οι έννοιες αυτές επιτρέπουν την δημιουργία υποθέσεων πάνω στις οποίες βασίζεται η σύγκριση μεταξύ των εναλλακτικών θεωριών επενδύσεων. Στο δεύτερο μέρος, δηλαδή το πρακτικό, γίνεται εκτίμηση των στοιχείων που αναφέρονται στον Ελληνικό Αγροτικό Τομέα την χρονική περίοδο 1965 - 1989. Μέσω της χρήσης διαφόρων οικονομετρικών τεστ (Cochrane - Orcutt, Goldfeld και Quandt κ.ά.), προκύπτει ότι η νεοκλασική θεωρία επενδύσεων ερμηνεύει mo ικανοποιητικά και αξιόπιστα την εξέλιξη των επενδύσεων σε σχέση με τη θεωρία της αρχής του επιταχυντή. Ένας από τους λόγους που εξηγεί γιατί η νεοκλασική θεωρία υπερτερεί έναντι της αρχής του επιταχυντή, είναι ότι περιλαμβάνει στην ανάλυσή της 2 το κόστος του κεφαλαίου, σημαντικό προσδιοριστικό παράγοντα, τον οποίο η θεωρία του επιταχυντή αφήνει εκτός ανάλυσης. Το γενικό συμπέρασμα που προκύπτει από την εργασία αυτή, είναι ότι σήμερα το ύψος των επενδύσεων παγίου κεφαλαίου στον αγροτικό τομέα είναι εξαιρετικά χαμηλό. Το γεγονός αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη σταδιακή αποεπένδυση της ελληνικής γεωργίας με αρνητικές συνέπειες στο επίπεδο παραγωγής, ποιότητας των προϊόντων, στο ύψος εξαγωγών κ.λ.π. Για αυτό το λόγο είναι επιτακτική η ανάγκη να υιοθετηθούν από τους αρμόδιους φορείς μέτρα που θα στηρίξουν και θα ενισχύσουν τους γεωργούς και κατ επέκταση το σημαντικό αυτό τομέα, τη γεωργία.