Πολυμορφισμοί σημείων ένθεσης του ρετρομεταθετού στοιχείου Achilles του εντόμου Bactrocera oleae

Abstract

Ο δάκος της ελιάς, Badrocera oleae, είναι το πιο επιβλαβές έντομο των ελαιοκαλλιεργειών. Παραδοσιακά, οι πληθυσμοί του ελέγχονται με τη χρήση χημικών εντομοκτόνων. Λόγω της οικονομικής σημασίας του, πρέπει να αναπτυχθούν μέθοδοι δακοπροστασίας πιο αποτελεσματικές από αυτές που εφαρμόζονται μέχρι σήμερα. Ωστόσο, εμπόδιο για την ανάπτυξη γενετικών μεθόδων διαχείρισης αποτελεί η ελλιπής γνώση της μοριακής οργάνωσης του εντόμου. Η ανάλυση της οργάνωσης του Υ χρωμοσώματος, στο οποίο οφείλεται ο φυλοκαθορισμός, θα μπορούσε να οδηγήσει στη μοριακή διάγνωση του φύλου, συνεισφέροντας έτσι στη βελτιστοποίηση μεθόδων βιολογικού ελέγχου του εντόμου που βασίζονται στην απελευθέρωση στείρων αρσενικών ατόμων (Sterile Insect Technique, SIT). Επιπλέον, το γεγονός ότι το συγκεκριμένο χρωμόσωμα έχει προταθεί ως πηγή συσσώρευσης ρετρομεταθετών στοιχείων, καθιστά εύλογη την προσπάθεια ανάλυσης της δομής και λειτουργίας τους. Το ρετρομεταθετό στοιχείο Achilles του δάκου εμφανίζει προτίμηση στο Υ χρωμόσωμα. Η απομόνωσή του αναμένεται να αποκαλύψει γονιδιωματικές αλληλουχίες γειτονικές των σημείων ένθεσής του, ορισμένες από τις οποίες θα προέρχονται από το χρωμόσωμα αυτό και θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως Υ-ειδικοί ανιχνευτές. Η δυνατότητα σχεδιασμού εκκινητών με βάση τις τερματικές περιοχές του Achilles μπορεί να δώσει τη δυνατότητα απομόνωσης τέτοιων αλληλουχιών. Στόχος ήταν η ολοκλήρωση της δομής του Achilles, που κατ επέκταση θα οδηγούσε στον εντοπισμό και τη διερεύνηση των πολυμορφισμών των σημείων ένθεσής του στο γονιδίωμα του δάκου. Στα πλαίσια της προσπάθειας αυτής επιτεύχθηκε η υποκλωνοποίηση και ανάλυση επιμέρους τμημάτων του φάγου 443, δίνοντάς μας τη δυνατότητα σχεδιασμού εκκινητών για την απομόνωση της περιοχής ανοδικά της τρανσποζάσης. Ωστόσο, η αδυναμία κλωνοποίησης αυτού του τμήματος του φάγου, όπου δυνητικά αναμενόταν και ο εντοπισμός της 5 LTR αλληλουχίας, μας οδήγησε σε συμπεράσματα σχετικά με τις ιδιότητες των LTR περιοχών των ρετρομεταθετών στοιχείων.