Εντοπισμός και μορφολογική ταυτοποίηση των μυξοσποριδίων και εκτίμηση της επίδρασης της κατάψυξης και της χρώσης Giemsa στο μέγεθος των σπόρων των μυξοσποριδίων

Abstract

Τα μυξοσπορίδια Enteromyxum leei Diamant, Lom & Dykova, 1994, Ceratomyxa spp., Polysporoplasma spans Sitja-Bobadilla και Alvarez - Pellitero, 1995 είναι από τα σημαντικότερα και πιο συχνά παρατηρούμενα μυξοσπορίδια, στα εκτρεφόμενα μεσογειακά ευρύαλα ψάρια. Στη συγκεκριμένη μεταπτυχιακή διατριβή αρχικά έγινε μία εκτίμηση της εποχι- κότητας και του ποσοστού προσβολής των μυξοσποριδίων που παρασιτούν σε εκτρεφόμενα ψάρια στην Ελλάδα. To Ε. leei παρατηρήθηκε σε χιόνα (μυτάκι) (Punfazzo puntazzo C.) και τσιπούρα (Sparus aurata L.). To κύριο όργανο στόχος σε όλα τα προσβεβλημένα ψάρια ήταν το έντερο ενώ ανιχνεύτηκε επίσης σε χοληδόχο κύστη και νεφρό. Το καλοκαίρι παρατηρείται το στατιστικά μεγαλύτερο ποσοστό προσβολής στη χιόνα. Το Ρ. sparis, παρατηρήθηκε σε τσιπούρα που αποτελεί τον κύριο ξενιστή του παράσιτου, ενώ παρατηρήθηκε σε μικρότερα ποσοστά προσβολής και σε εκτρεφόμενη χιόνα. Το κύριο όργανο στόχος σε όλα τα προσβεβλημένα ψάρια ήταν ο νε- φρός. Το καλοκαίρι παρατηρείται το στατιστικά μεγαλύτερο ποσοστό προσβολής στη τσιπούρα. Ώριμοι σπόροι του παράσιτου Ceratomyxa diplodae Lubat, Radujkovic, Marques & Bouix, 1989 παρατηρήθηκαν σε χιόνα. To κύριο όργανο στόχος του παράσιτου που παρατηρήθηκε στα εκτρεφόμενα ψάρια στην παρούσα έρευνα, ήταν η χοληδόχος κύστη. Επίσης, έγινε παρατήρηση της μορφολογίας και μέτρηση των σπόρων των παραπάνω μυξοσποριδίων. Πενήντα σπόροι από το κάθε είδος μυξοσπορίδιου παρατηρήθηκαν και μετρήθηκαν οι διαστάσεις τους [μήκος σπόρου (Μ), πλάτος σπόρου (Π)]. Το σχήμα των σπόρων του Ε. leei ήταν ελλειψοειδές και στο σπορόπλασμα παρατηρήθηκαν δύο επιμήκεις απιοειδείς πολικές κάψες τοποθετημένες αντιδιαμε- τρικά στις άκρες του ώριμου σπόρου. Οι διαστάσεις του παράσιτου σε έντερο χιόνας ήταν Πλάτος:20,75±0,43μητ και Μήκος:10,5±0,05μητ. Το σχήμα των ώριμων σπόρων του Ρ. sparis ήταν ωοειδές, με πλάτος λίγο μεγαλύτερο από ότι το μήκος. Σε κάθε ώριμο σπόρο περιέχονταν δύο ισομεγέθεις, σφαιρικές πολικές κάψες. Οι διαστάσεις του παράσιτου σε νεφρό τσιπούρας ήταν Πλάτος: 17,9±0,31 μιτι και Μήκος: 16,95±0,35pm. Το σχήμα των ώριμων σπόρων του C. diplodae ήταν τοξοειδές με επιμήκεις άκρες, ενώ στο σπορόπλασμα παρατηρήθηκαν δύο ισομεγέθεις σφαιρικές πολικές κάψες τοποθετημένες στο κέντρο του σποροπλάσματος, η μία κοντά στην άλλη. Οι διαστάσεις του παράσιτου σε χοληδόχο κύστη χιόνας ήταν Πλάτος: 19,9±0,46μιτι και Μήκος:7,93±0,19μπι. Στη συγκεκριμένη έρευνα, μελετήθηκε επίσης η επίδραση της κατάψυξης στους -20°C (για 1 και 6 μήνες) και της χρώσης Giemsa στο μέγεθος των σπόρων των μυξοσποριδίων που ανιχνεύτηκαν. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, η κατάψυξη για 6 μήνες και η χρώση Giemsa μείωσαν σημαντικά το μέγεθος των ώριμων σπόρων. Τέλος, έγινε τυποποίηση της χρώσης Giemsa για τα τρία διαφορετικά είδη μυξοσποριδίων που παρατηρήθηκαν. Τα επιχρίσματα της παρασιτολογικής εξέτασης βάφτηκαν με χρώση Giemsa σύμφωνα με πρωτόκολλο το οποίο είναι γνωστό για επιχρίσματα. Εφαρμόστηκαν 10 διαφορετικοί χρόνοι αναμονής (10, 15, 18, 20, 22, 24, 26, 28, 30, 33) min των επιχρισμάτων στο διάλυμα Giemsa για το κάθε είδος μυ- ξοσποριδίου. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, για το Ε. leei, ο ιδανικός χρόνος παραμονής του επιχρίσματος στο διάλυμα Giemsa, για την παρατήρηση και το σωστή μέθοδο χρώσης των σπόρων ήταν 20 min, για το C. diplodae ήταν 30 min και για το Ρ. spans ήταν 24 min.