Ολοκληρωμένη διαχείριση του υδάτινου δυναμικού της τεχνητής λίμνης Σμοκόβου

Abstract

Η κατασκευή της τεχνητής Λίμνης Σμοκόβου, εντάσσεται μέσα στα πλαίσια της επίλυσης του υδατικού προβλήματος της Θεσσαλίας. Σκοπός της της είναι η συλλογή νερού για την άρδευση δεσπόζουσας έκτασης 252.600 στρεμμάτων, σε πεδινές περιοχές των Νομών Καρδίτσας, Φθιώτιδας και Λάρισας, με αναλογία 15:8:1, περίπου. Η αρχική ελεγχόμενη πλήρωση του ταμιευτήρα πραγματοποιήθηκε τον Μάιο του 2003, οπότε ξεκίνησε μια ελεγχόμενη περίοδος λειτουργίας της σήραγγας και των συναφών έργων. Στις αρχές Ιουνίου 2005 ολοκληρώθηκε η κατασκευή μέρους του αρδευτικού δικτύου και ακολούθησε δοκιμαστικά η υδροδότηση του, μέσω της σήραγγας Λεονταρίου. Σήμερα το έργο εξυπηρετεί αρδευόμενες εκτάσεις 46.000, περίπου στρεμμάτων, εκ των οποίων τα 6.000 στρέμματα, αρδεύονται από μόνιμο σωληνωτό δίκτυο. Το φυσικό περιβάλλον της τεχνητής λίμνης ευνοεί τις ανθρώπινες δραστηριότητες και μπορεί να συμβάλλει στην τουριστική ανάπτυξη της ευρύτερης περιοχής με την δημιουργία εκτάσεων περιβαλλοντικής εκπαίδευσης, αναψυχής, αθλητικών εγκαταστάσεων και πιθανώς στην ανάπτυξη της ιχθυοκαλλιέργειας. Για την ορθολογική διαχείριση του ταμιευτήρα, το ενδιαφέρον εστιάζεται αφενός στις υδρολογικές εισροές και αφετέρου στις χρήσεις νερού και τις υδατικές ανάγκες, καθώς και στις περιβαλλοντικές απαιτήσεις για την διατήρηση μόνιμης ροής στην κοίτη του Σοφαδίτη ποταμού. Η τεχνητή λίμνη Σμοκόβου, μαζί με τα αλλά συναφή έργα είναι βέβαιο πως θα δώσουν νέα πνοή στη Θεσσαλία, ανατρέποντας το παλιό σπάταλο και αλόγιστο τρόπο διαχείρισης των υδάτινων πόρων της, επιβάλλοντας, έτσι, τους όρους και τις προϋποθέσεις για μια Ολοκληρωμένη και Ορθολογική Διαχείριση των υδάτινων πόρων και αποθεμάτων της. Αυτά τα έργα, τα οποία αποτελούσαν όνειρο και αίτημα γενεών και γενεών, σε όλους τους Νομούς της Θεσσαλίας, γίνονται σήμερα, έστω και με πολύ αργούς ρυθμούς, πραγματικότητα. Με σωστή διαχείριση μπορεί να εξυπηρετήσει τις αρδευτικές, υδρευτικές και περιβαλλοντικές ανάγκες της Θεσσαλίας, συμβάλλοντας με τον τρόπο αυτό, στην διασφάλιση, την ανάπτυξη, την ανασυγκρότηση και την ανάδειξη κρίσιμων οικοσυστημάτων της. Μια ορθολογική ανάπτυξη, απάντηση στην μέχρι τώρα αλόγιστη διαχείριση των υδάτινων πόρων και των αποθεμάτων του υδροφόρου ορίζοντα, η οποία εγκλώβιζε και καταδίκαζε τη Θεσσαλία στον αργόσυρτο θάνατο της ερήμωσης, της υπανάπτυξης, της φτώχειας και της πληθυσμιακής συρρίκνωσης. Για την ολοκλήρωση της παρούσας διπλωματικής μεταπτυχιακής διπλωματικής εργασίας πραγματοποιήθηκαν αρκετές επισκέψεις στην περιοχή μελέτης. Με τον τρόπο αυτό έγινε η απαραίτητη γνωριμία με τον χώρο και κατανοήθηκε ο τρόπος λειτουργίας του έργου. Ακολούθησε η συλλογή των απαραίτητων μετεωρολογικών, τοπογραφικών, κατασκευαστικών, υδρολογικών, εδαφολογικών, κ.α. στοιχείων και η επιλογή και επεξεργασία των δεδομένων για τον προσδιορισμό της εξατμισοδιαπνοής, των όμβριων καμπύλων, του απολήψιμου υδατικού δυναμικού, των λεκανών απορροής κ.α. Για τον σκοπό αυτό χρησιμοποιήθηκαν μετεωρολογικά στοιχεία, τοπογραφικοί και γεωλογικοί χάρτες, χάρτες χρήσεως γης, κ.α. Τέλος έγινε ο προσδιορισμός των κυρίων μερών του έργου και των τεχνικών του χαρακτηριστικών.