Διατροφικές συνήθειες, εικόνα σώματος, στάσεις οικογένειας, ψυχολογικές καταστάσεις, στάση για την άσκηση, στάση για την εξωτερική εμφάνιση και δείκτης μάζας σώματος μαθητών δημοτικού σχολείου

Abstract

Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται έντονο ερευνητικό ενδιαφέρον γύρω από τα σχετικά με την παχυσαρκία θέματα, καθώς παγκοσμίως, αλλά και στην ελληνική κοινωνία ειδικότερα, υπάρχει δραματική αύξηση του φαινομένου της παχυσαρκίας. Σκοπός της παρούσας έρευνας ήταν να καταγραφεί ο επιπολασμός της παιδικής παχυσαρκίας παιδιών δημοτικού της πόλης του Βόλου με χρήση του Δείκτη Μάζας Σώματος (ΔΜΣ). Επίσης, να διερευνηθούν οι πιθανές διαφορές μεταξύ των μαθητών/τριών με διαφορετικό ΔΜΣ, ως προς τις διατροφικές τους συνήθειες (ΔΣ), ως προς τις αντιδράσεις που σχετίζονται με το φαγητό σε ψυχολογικές καταστάσεις (άγχος, θυμός, στενοχώρια), ως προς τη στάση και τη συμπεριφορά της οικογένειας προς τη διατροφή και ειδικά στις αντίστοιχες ψυχολογικές καταστάσεις, την εικόνα σώματος, τη στάση προς την άσκηση και την εξωτερική εμφάνιση. Στην έρευνα έλαβαν μέρος 252 μαθητές/τριες όλων των τάξεων του δημοτικού. Για τη συλλογή των δεδομένων χρησιμοποιήθηκαν 2 ερωτηματολόγια, το «Ερωτηματολόγιο Διατροφικών Συνηθειών» και το «Ερωτηματολόγιο Διατροφής & Εικόνας Σώματος» (ΕΔιΕΣ), αφού προηγήθηκε πιλοτικό ερωτηματολόγιο. Επιπλέον, καταγράφηκε το ύψος και το βάρος και τα άτομα κατηγοριοποιήθηκαν σύμφωνα με την τιμή του ΔΜΣ, σε άτομα με κανονικό σωματικό βάρος, υπέρβαρα και παχύσαρκα. Το 57,9% των μαθητών κατατάχθηκαν στην κατηγορία του κανονικού βάρους και το 22,6% και το 19,4% στην κατηγορία των υπέρβαρων και παχύσαρκων, αντίστοιχα. Βρέθηκαν διαφορές μεταξύ των μαθητών/τριών με φυσιολογικό ΔΜΣ, υπέρβαρων και παχύσαρκων ως προς τις διατροφικές συνήθειες, ως προς το σωματικό βάρος της οικογένειας και την εικόνα σώματος. Δε βρέθηκαν διαφορές ως προς τις αντιδράσεις τους στο φαγητό που σχετίζονται με ψυχολογικές καταστάσεις και τις αντίστοιχες της οικογένειας και ως προς τη στάση για την άσκηση και την εξωτερική εμφάνιση. Τα αποτελέσματα, υποδεικνύουν την αναγκαιότητα περαιτέρω διερεύνησης, ούτως ώστε να αποκαλυφθούν συναισθηματικές και διατροφικές συμπεριφορές των παχύσαρκων παιδιών που δεν αποκαλύφθηκαν με την παρούσα έρευνα, αλλά και λειτουργίας παρεμβατικών προγραμμάτων που θα στοχεύουν στην ενίσχυση της αντίληψης και τη βελτίωση της εικόνας σώματος αυτών των παιδιών τόσο μέσω γνωστικών όσο και διδακτικών διαδικασιών.