Διεθνή περιβαλλοντικά προβλήματα : σκέψεις και πρατάσεις επίλυσης

Abstract

Στην παρούσα εργασία επιχειρείται μια οικονομετρικά ανάλυση με αντικειμενικό σκοπό να μοντελοποιήσουμε βάσει διαστρωματικών στοιχείων τους παράγοντες επηρεασμού των εκπομπών ρυπαντών και να εξάγουμε αντίστοιχες σχέσεις. Μετά από μια σύντομη παρουσίαση δύο πολύ σημαντικών παγκόσμιων προβλημάτων (φαινόμενο του θερμοκηπίου και όξινη βροχή) αντιλαμβανόμαστε τις τεράστιες αρνητικές συνέπειες αυτών των φαινομένων τόσο για το οικοσύστημα εν γένει όσο και για την ανθρώπινη υγεία. Οι αυξημένες ανθρωπογενείς δραστηριότητες τα τελευταία χρόνια έχουν κάνει ακόμη πιο δραματική την ήδη υπάρχουσα αρνητική κατάσταση. Ο σκοπός του ανθρώπου από εδώ και στο εξής θα πρέπει να είναι η διαρκής προσπάθεια για αειφόρο ανάπτυξη που θα σέβεται το περιβάλλον. Η πολιτεία και άλλοι αρμόδιοι φορείς έχουν πάρει κάποια μέτρα όπως η υπογραφή του πρωτοκόλλου του Μόντρεαλ, του πρωτοκόλλου του Κιότο, η θέσπιση κάποιων κανονισμών, ο καθορισμός προτύπου ISO και συστήματος EMAS κ.α. Από την άλλη μεριά η οικονομική επιστήμη έχει στη διάθεσή της κάποια οικονομικά μέσα για να εσωτερικευτεί η εξωτερικότητα που δημιουργείται από τη ρύπανση. Αυτό τα μέσα είναι η αγορά εμπορεύσιμων αδειών, η επιβολή περιβαλλοντικών φόρων κ.α. Από μια σύγκριση προτύπων και φόρων καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι το συνολικό κόστος καταπολέμησης της ρύπανσης με επιβολή φόρου είναι μικρότερο από ότι αυτό με επιβολή προτύπων. Οι εμπορεύσιμες άδειες είναι ένα σύστημα που διαρκώς εξελίσσεται και χρησιμοποιείται όλο και πιο έντονα καθώς κινείται με τους νόμους τις αγοράς και ελαχιστοποιεί το κόστος. Όσον αφορά στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στην commission το Σεπτέμβριο του 2005 υιοθετήθηκε η πιο πρόσφατη στρατηγική όσον αφορά στη μόλυνση του αέρα. Σύμφωνα με το πρόγραμμα Clean Air for Europe στο οποίο αναλύονται διάφορα σενάρια περιορισμού της ρύπανσης τα οφέλη από τη βελτίωση της υγείας είναι περίπου 20 φορές υψηλότερα από τα υπερεκτιμημένα κόστη. Ένας άλλος τρόπος που είναι στη διάθεσή μας για περαιτέρω μείωση του κόστους είναι η συνεργασία των χωρών. Μετά από την οικονομετρική ανάλυσή μας καταλήγουμε να εξάγουμε θετικές σχέσεις μεταξύ των κατά κεφαλήν εκπομπών διοξειδίου του θείου και διοξειδίου του άνθρακα με την αστικοποίηση, το ακαθάριστο εθνικό εισόδημα και την πυκνότητα του πληθυσμού. Τέλος, η αύξηση της απόθεσης ρύπων συντελεί στην αύξηση της καταστροφής δασών, της σημαντικότερης πηγής ζωής του πλανήτη.