Mostrar el registro sencillo del ítem

dc.contributor.advisorΘεοδώρου, Αθανάσιος Ι.el
dc.creatorΓκάνιας, Κωνσταντίνος Θ.el
dc.date.accessioned2015-01-05T21:36:28Z
dc.date.available2015-01-05T21:36:28Z
dc.date.issued2003
dc.identifier.other2435
dc.identifier.urihttp://hdl.handle.net/11615/112en
dc.identifier.urihttp://dx.doi.org/10.26253/heal.uth.214
dc.description.abstractΣτην παρούσα διατριβή εξετάστηκε η παραγωγή αβγών της Μεσογειακής σαρδέλας, Sardina pilchardus sardina, στις θάλασσες της παράκτιας κ. Ελλάδας (παράκτιο κ. Αιγαίο και Ιόνιο) κατά τη διάρκεια της περιόδου Σεπτέμβριος 1999 - Ιούνιος 2001. Πιο συγκεκριμένα πραγματοποιήθηκαν εκτιμήσεις ημερήσιας παραγωγής αβγών (Ρ), ειδικής ημερήσιας γονιμότητας (F,) κι ετήσιας γονιμότητας (Fa), ενώ χρησιμοποιώντας ταυτόχρονες εκτιμήσεις Ρ και Fs πραγματοποιήθηκαν εκτιμήσεις αναπαραγόμενης βιομάζας (Bs) με τη μέθοδο DEPM. Οι εκτιμήσεις της Ρ πραγματοποιήθηκαν μέσα από δύο ωκεανογραφικά ταξίδια του Ε/Σ ‘ΦΙΛΙΑ’ του Ι.ΘΑ.Β1.Κ., καθένα εκ των οποίων αντιστοιχούσε στο αναπαραγωγικό μέγιστο των πληθυσμών σαρδέλας του κ. Αιγαίου (Νοε.-Δεκ. 2000) και του Ιονίου (Ιαν.-Φεβ. 2001). Ένα επιπλέον αρχικό ταξίδι (Νοε.-Δεκ. 1999) απέβλεπε στο να δημιουργηθεί μία γενική εικόνα για την κατανομή των πεδίων ωοτοκίας της σαρδέλας σε ολόκληρη την περιοχή της μελέτης. Οι εκτιμήσεις της Fs και της Fu πραγματοποιήθηκαν μέσα από δείγματα ενήλικων ατόμων σαρδέλας που συγκεντρώθηκαν είτε επί του επαγγελματικού αλιευτικού στόλου της περιοχής, είτε με την πελαγική τράτα του ‘ΦΙΛΙΑ’, κατά τη διάρκεια των ωκεανογραφικών ταξιδιών. Για τις εκτιμήσεις αυτές ήταν απαραίτητη η κάλυψη γνώσεων υποβάθρου για την αναπαραγωγική βιολογία της Μεσογειακής σαρδέλας, τόσο σε επίπεδο οργανισμού [ιστολογική περιγραφή ωοθυλακίων (υγιή, ατρητικά, κενά), δυναμική ωοθήκης (αλλομετρική αύξηση, πρότυπο στρατολόγησης ωοκυττάρων)], όσο και σε επίπεδο πληθυσμού (διάρκεια και μέγιστο αναπαραγωγικής περιόδου, συχνότητα ωοτοκίας, γονιμότητα ομάδας). Η Μεσογειακή σαρδέλα είναι πολλαπλός αποθέτης, παρουσιάζει ομαδοσύγχρονο πρότυπο στρατολόγησης των ωοκυττάρων ωορρηξίας κι έχει ακαθόριστη ετήσια γονιμότητα. Το πρότυπο αύξησης της υιοθήκης είναι ισομετρικό καθ’ όλη την ανάπτυξή της μέχρι και την ενυδάτωση οπότε και μεταβάλλεται σε θετικά αλλομετρικό. Συνεπώς ο γοναδοσωματικός της δείκτης (GSI) μπορεί να χρησιμοποιείται απρόσκοπτα σε συγκρίσεις θηλυκών διαφορετικού μεγέθους, εκτός από θηλυκά που βρίσκονται στο στάδιο της ενυδάτωσης. Η αναπαραγωγική περίοδος της Μεσογειακής σαρδέλας εκτείνεται κατά τους χειμερινούς κυρίως μήνες του έτους κι έχει παρατεταμένη διάρκεια, η οποία εξαρτάται από το μέγεθος των γεννητόρων. Πιο έντονες είναι οι διαφορές ανάμεσα στον αλιεύσιμο (>13cm) και μη (<13cm) πληθυσμό, εφόσον ο δεύτερος παρουσιάζει συρρικνωμένη και ύστερη (μετατοπισμένη προς την Άνοιξη) αναπαραγωγική περίοδο σε σχέση με τον πρώτο. Παρόμοιες, ήταν και οι διαφορές στην αναπαραγωγική περίοδο των πληθυσμών του κ. Αιγαίου και του Ιονίου γεγονός που αποδόθηκε στο μικρότερο μέγεθος των ατόμων του δεύτερου. Το μέγεθος των ατόμων επίσης σχετίζονταν και με τις υπόλοιπες αναπαραγωγικές μεταβλητές που εξετάστηκαν στην παρούσα μελέτη, δηλαδή τη συχνότητα ωοτοκίας και τη γονιμότητα ομάδας. Εκτός από μέγεθος των γεννητόρων η παραγωγή αβγών εξαρτάται κι από τη σωματική τους κατάσταση και πιο συγκεκριμένα από τον ηπατοσωματικό δείκτη (HSI). Ο τελευταίος δείχθηκε ότι όχι μόνο είναι υψηλότερος στα αναπαραγωγικά ενεργά θηλυκά αλλά σχετίζεται και με τη γονιμότητά τους. Η ενεργειακή στήριξη της αναπαραγωγής στη Μεσογειακή σαρδέλα γίνεται τόσο μέσα από άμεση απόδοση της ενέργειας της τροφοληψίας στην παραγωγή αβγών όσο κι από αποθηκευμένα αποθέματα σωματικού λίπους. Η ωοτοκία των πληθυσμών της σαρδέλας στην παράκτια κ. Ελλάδα δεν κατανέμεται ομοιόμορφα αλλά είναι συναθροισμένη σε ημίκλειστες κι αβαθείς περιοχές με υψηλή παραγωγικότητα. Η σχέση της ωοτοκίας με τα γεωμορφολογικά και ωκεανογραφικά χαρακτηριστικά των πεδίων αναπαραγωγής φαίνεται να εξηγεί και τη χαμηλότερη παραγωγή αβγών στο Ιόνιο σε σχέση με το κ. Αιγαίο. Η βιομάζα των γεννητόρων στις αναπαραγωγικές αυτές συναθροίσεις δεν αποτελεί ακριβή δείκτη της παραγωγής αβγών, καθότι η ειδική ημερήσια γονιμότητα των πληθυσμών παρουσίαζε σημαντική διακύμανση, γεγονός ανασταλτικό για εφαρμογή μοντέλων αναπαραγόμενης βιομάζας- στρατολόγησης. Η ετήσια γονιμότητα δείχθηκε ότι σχετίζεται ισχυρά από το μέγεθος των γεννητόρων και κι από την εποχή στην οποία τα θηλυκά εισέρχονται στην αναπαραγωγική περίοδο. Πιο συγκεκριμένα, όσο τα θηλυκά μετατοπίζουν την αναπαραγωγική τους περίοδο προς την Άνοιξη, τόσο κερδίζουν σε παραγωγή αβγών. Το μέγεθος και η σωματική κατάσταση των γεννητόρων της Μεσογειακής σαρδέλας επηρεάζουν όχι μόνον την παραγωγή αλλά και τη βιωσιμότητα των εμβρύων. Μικρότερο μέγεθος σώματος και συρρικνωμένη αναπαραγωγική περίοδος σχετίζεται με περιορισμό της πλήρους εφαρμογής της στρατηγικής της πολλαπλής ωοτοκίας. Επίσης ο ηπατοσωματικός δείκτης (HSI), παρουσιάζει αρνητική συσχέτιση με το μέγεθος των αβγών στα δείγματα ιχθυοπλαγκτού. Το τελευταίο επηρεάζει τη βιωσιμότητα των αβγών εφόσον μεγαλύτερα αβγά παρουσιάζουν πλεονέκτημα επιβίωσης σε σχέση με τα μικρότερα. Η βιωσιμότητα των παραγόμενων αβγών αυξάνεται και με ηθολογικές προσαρμογές των γεννητόρων, όπως η νυχτερινή ωοτοκία και η αύξηση της πιθανότητας γονιμοποίησής τους με την κατακράτηση των αρσενικών στις συναθροίσεις ωοτοκίας. Συμπερασματικά, μέσα από την παρούσα διατριβή γίνεται σαφές ότι η δημογραφική σύνθεση των πληθυσμών της Μ. σαρδέλας σχετίζεται με όλες τις μεταβλητές της παραγωγής αβγών, ενώ η εντατική αφαίρεση των μεγαλύτερων γεννητόρων μέσω της αλιείας προβλέπεται να έχει άμεσες συνέπειες στην ετήσια παραγωγή αβγών και κατά προέκταση τη στρατολόγηση. Εκτός από το μέγεθος σημαντικό ρόλο στην παραγωγή αβγών έχει και η σωματική κατάσταση των γεννητόρων καθώς επιδρά στη γονιμότητα και το μέγεθος των αβγών. Μπορούμε λοιπόν να συμπεράνουμε ότι στην περίπτωση των πληθυσμών σαρδέλας της παράκτιας κ. Ελλάδας, η αναπαραγόμενη βιομάζα αποτελεί έναν ασθενή δείκτη της παραγωγής αβγών καθότι η τελευταία δεν εξαρτάται μόνον από το πλήθος αλλά κι από τη δημογραφία και τη σωματική κατάσταση των γεννητόρων.el
dc.language.isoelen
dc.rightsAttribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 Internationalen
dc.rights.urihttp://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/en
dc.subject.otherΣΑΡΔΕΛΕΣ -- ΕΛΛΑΔΑel
dc.subject.otherΨΑΡΙΑ -- ΑΒΓΑel
dc.titleΩκεανογραφική & βιολογική μελέτη της παραγωγής ιχθυοπλαγκτού της σαρδέλας, Sardina pilchardus, (Walbaum, 1792) στην παράκτια κεντρική Ελλάδαel
dc.typedoctoralThesisen
heal.recordProviderΠανεπιστήμιο Θεσσαλίας - Βιβλιοθήκη και Κέντρο Πληροφόρησηςel
heal.academicPublisherΠανεπιστήμιο Θεσσαλίας. Σχολή Γεωπονικών Επιστημών. Τμήμα Γεωπονίας Ζωϊκής Παραγωγής και Υδάτινου Περιβάλλοντος.el
heal.academicPublisherIDuthen
heal.fullTextAvailabilitytrueen
dc.rights.accessRightsfreeen
dc.contributor.committeeMemberΚουτσικόπουλος Κων/νοςel
dc.contributor.committeeMemberΣτεργίου, Κων/νοςel


Ficheros en el ítem

Thumbnail

Este ítem aparece en la(s) siguiente(s) colección(ones)

Mostrar el registro sencillo del ítem

Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International
Excepto si se señala otra cosa, la licencia del ítem se describe como Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International