Δημιουργία, εφαρμογή και αξιολόγηση προγράμματος κοινωνικών δεξιοτήτων στο μάθημα της Φυσικής Αγωγής

Abstract

Μεταξύ των δεξιοτήτων ζωής, σημαντικό ρόλο διαδραματίζει η απόκτηση και η ικανότητα χρήσης κοινωνικών δεξιοτήτων. Το μάθημα της φυσικής αγωγής στο σχολείο, μπορεί να λειτουργήσει ως μέσο ανάπτυξης των κοινωνικών δεξιοτήτων των μαθητών, μόνο αν τα περιεχόμενά του είναι ειδικά σχεδιασμένα γι’ αυτό το στόχο. Σκοπός της παρούσας μελέτης ήταν ο σχεδιασμός ενός προγράμματος που είχε στόχο την ανάπτυξη των κοινωνικών δεξιοτήτων των μαθητών και μαθητριών στο μάθημα της φυσικής αγωγής και η αξιολόγηση της αποτελεσματικότητάς του μετά την εφαρμογή του. Για την επίτευξη των παραπάνω στόχων ακολουθήθηκε η εξής διαδικασία: (α) μελετήθηκαν τα σχετικά θεωρητικά και ερευνητικά δεδομένα, (β) εξετάσθηκε η ανάγκη για διδασκαλία κοινωνικών δεξιοτήτων μέσω διεξαγωγής συνεντεύξεων, (γ) δημιουργήθηκε ένα πρόγραμμα συνεργατικής μάθησης και ορίστηκαν οι κοινωνικές δεξιότητες -στόχοι, (δ) σχεδιάσθηκαν τα 13 μαθήματα του παρεμβατικού προγράμματος, (ε) εκπαιδεύτηκαν οι καθηγήτριες φυσικής αγωγής που θα εφήρμοζαν το πρόγραμμα, (στ) δημιουργήθηκαν τα ειδικά για το σκοπό της έρευνας εργαλεία αξιολόγησης , (ζ) έγινε η αρχική αξιολόγηση των μαθητών με τη συμπλήρωση των ερωτηματολογίων, (η) εφαρμόστηκε το παρεμβατικό πρόγραμμα και (θ) έγινε η τελική αξιολόγηση του προγράμματος με ποσοτικές και ποιοτικές μετρήσεις. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, τα παιδιά βελτίωσαν τις συνεργατικές τους δεξιότητες και το ενδιαφέρον τους για τα συναισθήματα των συμμαθητών τους και μείωσαν την οξυθυμία τους και την πρόκληση αναστάτωσης στην τάξη. Παράλληλα, αύξησαν την προτίμησή τους στη συνεργατική μάθηση, μείωσαν τη δυσκολία προσαρμογής τους σ’ αυτήν, και δήλωσαν αύξηση των κινήτρων τους και μεταφορά αυτών που έμαθαν στο χώρο του σχολείου. Το κύριο συμπέρασμα αυτής της μελέτης είναι ότι η ανάπτυξη των κοινωνικών δεξιοτήτων των μαθητών στο μάθημα της φυσικής αγωγής επιτυγχάνεται με προγράμματα που έχουν συγκεκριμένο θεωρητικό προσανατολισμό και καθορισμένους στόχους. Το πρόγραμμα της παρούσας μελέτης είναι ένα εύχρηστο, απλό, και θεωρητικά τεκμηριωμένο πρόγραμμα συνεργατικής μάθησης και αποτελεί σημαντικό εργαλείο στα χέρια του καθηγητή φυσικής αγωγής. Μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί στο πλαίσιο της διαθεματικής προσέγγισης, στο ολοήμερο σχολείο, στην ευέλικτη ζώνη, στο μάθημα της ολυμπιακής παιδείας και σ’ όλους τους χώρους άθλησης όπου οι μαθητές αντιμετωπίζονται ως άτομα που έχουν συναισθηματικές και κοινωνικές ανάγκες.