Νευροψυχολογικοί παράγοντες που επηρεάζουν την εκμάθηση μητρικής και ξένης γλώσσας

Abstract

Το φύλο, η επιλογή χεριού και το επίπεδο στο οποίο βρίσκεται ένα άτομο σε σχέση με την εκμάθηση μιας γλώσσας, παραμένουν στο επίκεντρο της νευροψυχολογικής έρευνας για πολλά χρόνια, επειδή είναι παράγοντες οι οποίοι επηρεάζουν την ημισφαιρική εξειδίκευση για τη τη μητρική και μια δεύτερη γλώσσα. Στην παρούσα έρευνα, μελετήθηκε η επίδραση των τριών αυτών παραγόντων στην ασυμμετρία των εγκεφαλικών ημισφαιρίων με τη μέθοδο των οπτικών προκλητών δυναμικών και τη μέθοδο του ταχυστοσκοπίου. 64 άτομα, τα οποία χωρίστηκαν ομοιόμορφα σε ομάδες ανάλογα με το φύλο, την επιλογή χεριού και το επίπεδο στη δεύτερη γλώσσα, εξετάστηκαν με τις παραπάνω μεθόδους. Ζεύγη Ελληνικών και Αγγλικών λέξεων παρουσιάστηκαν σε οθόνη και ζητήθηκε από τους εξεταζόμενους να βρουν αν αυτές ομοιοκαταληκτούσαν ή είχαν κάποια νοηματική σχέση μεταξύ τους. Μετά την εφαρμογή της μεθόδου του ταχυστοσκοπίου, ο χρόνος αντίδρασης και ο αριθμός των λαθών ανά οπτικό πεδίο εκτιμήθηκαν. Μετά την εφαρμογή των οπτικών προκλητών δυναμικών, ο λανθάνων χρόνος και το ύψος των κορυφών Ν1(Ν75), Ρ1(Ρ100) και Ν2(145) μετρήθηκαν στις κυματομορφές του αριστερού και δεξιού Ινιακού λοβού και ο λανθάνων χρόνος και το ύψος των κορυφών Ν2( 145) και Ρ2( 165) μετρήθηκαν στις κυματομορφές του αριστερού και δεξιού Κροταφικού λοβού. Στατιστικά σημαντικές (ρ< .05) διαφορές ανάμεσα στο Αριστερό (ΑΗ) και Δεξιό (ΔΗ) ημισφαίριο όσον αφορά τους παράγοντες που εκτιμήθηκαν, έδειξαν μια μετακίνηση από το δεξιό προς το αριστερό ημισφαίριο στην επεξεργασία της δεύτερης γλώσσας καθώς το επίπεδο σ' αυτή ανέβαινε, στα δεξιόχειρα άτομα. Αυτή η μετακίνηση ήταν ιδιαίτερα εμφανής στα δεξιόχειρα αγόρια, τα οποία επίσης έδειξαν υπεροχή του αριστερού ημισφαιρίου για τις φωνολογικές δεξιότητες και υπεροχή του δεξιού ημισφαιρίου για τις σημασιολογικές δεξιότητες στη μητρική τους γλώσσα. Οι αριστερόχειρες παρουσίασαν ασθενή ημισφαιρική εξειδίκευση τόσο για τη μητρική όσο και για τη δεύτερη γλώσσα και ιδιαίτερα τα αριστερόχειρα κορίτσια ήταν η ομάδα η οποία παρουσίασε την ασθενέστερη πλαγίωση και για τις δύο γλώσσες. Συμπερασματικά, ο ρόλος των εγκεφαλικών ημισφαιρίων στην επεξεργασία της μητρικής και μιας δεύτερης γλώσσας ποικίλει σε κάθε ομάδα ατόμων και διαφοροποιείται ανάλογα με το φύλο, την επιλογή χεριού και το επίπεδο στο οποίο βρίσκονται τα άτομα σε σχέση με την εκμάθηση μιας γλώσσας. Συνεπώς, στο εκπαιδευτικό σύστημα θα πρέπει να χρησιμοποιούνται μέθοδοι διδασκαλίας που να εμπλέκουν και τα δύο εγκεφαλικά ημισφαίρια και να εκμεταλεύονται πλήρως τις δυνατότητές τους και ιδιαίτερα στα πρώτα στάδια εκμάθησης τόσο της μητρικής όσο και μιας δεύτερης γλώσσας.