Ανίχνευση εντεροϊών σε πόσιμο νερό : πρέπει να αναθεωρηθεί η υπάρχουσα κοινοτική οδηγία;

Abstract

Το νερό το προοριζόμενο για ανθρώπινη κατανάλωση πρέπει να είναι από κάθε άποψη αβλαβές για την υγεία του ανθρώπου, οργανοληπτικά άμεμπτο και απολύτως καθαρό, απαλλαγμένο από παθογόνους μικροοργανισμούς και οποιεσδήποτε ουσίες σε αριθμούς και συγκεντρώσεις που αποτελούν ενδεχόμενο κίνδυνο για τη Δημόσια Υγεία. Η υδατογενής μετάδοση των μικροβίων είναι ένας πολύ αποτελεσματικός τρόπος για την ευρεία και ταυτόχρονη εξάπλωση ασθενειών σε ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού. Μεταξύ αυτών των μικροβίων σημαντική θέση καταλαμβάνουν οι εντερικοί ιοί (εντεροϊοί, ρεοϊοί, αστροϊοί, ιός της ηπατίτιδας Α, νοροϊοί, αδενονοϊοί) λόγω της ιδιαίτερης σημασίας τους για τη δημόσια υγεία . Οι εντερικοί ιοί εγκλείονται στα κόπρανα , περνούν στα λύματα από όπου εάν δεν γίνει σωστή επεξεργασία καταλήγουν στο υδάτινο περιβάλλον. Έχουν καταγραφεί παγκοσμίως, λοιμώξεις από τη χρησιμοποίηση μολυσμένων μη επεξεργασμένων επιφανειακών και υπόγειων υδάτων καθώς επίσης και λοιμώξεις από τη κατανάλωση πόσιμου νερού και οστρακοειδών. Οι κυριότεροι παράγοντες που επηρεάζουν την επιβίωση των εντερικών ιών στο υδάτινο περιβάλλον είναι η θερμοκρασία , το φώς, η ακτινοβολία, το pH , η προσρόφησή τους στις επιφάνειες και η παρουσία άλλων μικροοργανισμών. Το γένος των εντεροϊών είναι το πιο σημαντικό της οικογένειας των Picomaviridae, ως προς την παθογένεια των μελών του αναφορικά με τον άνθρωπο. Αποτελείται από τουλάχιστον 65 οροτύπους οι οποίοι ταξινομούνται σε πέντε υποομάδες.Το καψίδιο των εντεροϊών δεν περιβάλλεται από λιπιδικό έλυτρο και εσωκλείει ένα μόριο RNA θετικής πολικότητας. Το γένωμα των εντεροϊών περιλαμβάνει τρεις κύριες περιοχές: την 5' μη κωδική περιοχή (5'UTR), το ανοιχτό πλαίσιο ανάγνωσης (ORF) και την 3' μη κωδική περιοχή (3'UTR). Η κωδική περιοχή του RNA (ORF) μεταφράζεται σε μια πολυπρωτεΐνη, η οποία περιέχει πληροφορίες για τις τέσσερις δομικές (VP1-VP4) και τις εφτά λειτουργικές (2A-2C και 3A-3D) πρωτεΐνες του ιού. Σκοπός της παρούσας μελέτης ήταν η ανίχνευση εντεροϊών στο πόσιμο νερό. Επειδή οι ιοί βρίσκονται συνήθως στο νερό σε πολύ χαμηλές συγκεντρώσεις , επιλέχθηκε μεγάλος όγκος δειγμάτων (4 L) και με την μέθοδο «προσρόφησης- έκλουσης με ηλεκτραρνητικά φίλτρα» ώστε να συγκεντρωθούν οι ιοί σε μικρότερο όγκο. Ακολούθως εφαρμόστηκε η τεχνική της Αντίστροφης Μεταγραφής-Αλυσιδωτής Αντίδρασης ΓΊολυμεράσης (RT-PCR) η οποία παρέχει ένα άμεσο και ευαίσθητο μέσο για την ανίχνευση γενετικού υλικού των εντεροϊών και χρησιμοποιείται επιτυχώς για να ανιχνεύσει ακόμη και αυτούς τους οροτύπους που δεν μπορούν να αναπτυχθούν σε κυτταρικές σειρές, όπως επίσης και για τα μη ταυτοποιήσιμα με τις συμβατικές μεθόδους στελέχη. Το αποτέλεσμα της μελέτης ήταν ότι σε κανένα δείγμα πόσιμου νερού δεν ανιχνεύτηκε εντεροϊός. Αυτό έρχεται σε συμφωνία με την ισχόουσα Κοινοτική Οδηγία 98/83/ΕΚ η οποία περιλαμβάνει τους εντεροϊούς μόνο στα πλαίσια συμπληρωματικής παρακολούθησηςτης ποιότητας του πόσιμου νερού και όχι στις υποχρεωτικές μικροβιολογικές παραμέτρους.