Αξιολόγηση φυτρωτικής ικανότητας γενοτύπων καλαμποκιού σε οριακές συνθήκες θερμοκρασίας

Abstract

To πρόβλημα της βλάστησης και πρώτης ανάπτυξης των φυτών σε κάτω των κανονικών (οριακές ή χαμηλότερες) απασχόλησε και απασχολεί τους ασχολούμενους με τη βελτίωση των φυτών, ιδιαίτερα εκείνων των ειδών που κατάγονται από τροπικές περιοχές. Η δημιουργία γενοτύπων καλλιεργούμενων φυτών με ικανότητα βλάστησης και πρώτης ανάπτυξης σε συνθήκες θερμοκρασίας χαμηλότερες από τις κανονικές ή οριακές, έχε: σημασία διότι: 1 )θα μπορούν αυτά τα καλλιεργούμενα είδη να εγκατασταθούν σε περιοχές του κόσμου όπου οι καιρικές συνθήκες δεν είναι οι ευνοϊκότερες και 2)θα μπορεί να μετατοπίζεται, στις περιοχές όπου ήδη καλλιεργούνται, η σπορά τους σε πιο πρώιμη ημερομηνία μιε αποτέλεσμα μεγαλύτερη βλαστική περίοδο που συνεπάγεται μεγαλύτερη απόδοση. Ειδικά το καλαμπόκι, που θεωρείται φυτό τροπικών περιοχών και καλλιεργείται σε μια συγκεκριμένη ζώνη, όπου το κλίμα χαρακτηρίζεται από θερμό καλοκαίρι και μεγάλο ύψος βροχόπτωσης, είναι ιδιαίτερης οικονομικής σημασίας η καλλιέργειά του να επεκταθεί βορειότερα, π.χ. Β.Ευρώπη, ή να χρησιμοποιηθούν γενότοποι μεγάλου βλαστικοό κύκλου μετατοπίζοντας τη βλαστική περίοδο με σπορά πολύ πρώιμη, δηλαδή σε θερμοκρασίες ανοίξεως, που είναι κάτω από τις κανονικές. Σε περιοχές, οπούς η Ελλάδα, όπου το καλαμπόκι καλλιεργείται με επιτυχία χωρίς οι συνθήκες να είναι οι πλέον ιδανικές, η δυνατότητα σποράς το Μάρτιο θα είχε ιδιαίτερη οικονομική σημασία, θα επέτρεπε την επέκταση της καλλιέργειας στις βορειοδυτικές και άλες ορεινές περιοχές της χώρας, με υβρίδια μεγάλου βλαστικοό κύκλου, με αποτέλεσμα την αύξηση των αποδόσεων, ενώ στις πεδινές περιοχές δεν θα χρειαζόταν η κατανάλωση ενέργειας για ξήρανση. Όλα τα πιό πάνω απαιτούν την ύπαρξη βελτιωμένων γενοτόπων καλαμπο κιο ο. Έγινε αξιολόγηση γενοτόπων καλαμποκιού (καθαρών σειρών και υβριδίων) για μαά πρώτη διερεύνηση διαφορών ως προς την ικανότητά τους να βλαστάνουν σε συνθήκες θερμοκρασίας χαμηλότερες από τις κανονικές. Η διερεύνηση έγινε με τη συμβατική μεθοδολογία, δηλαδή έγινε πείραμα σε δύο διαφορετικές συνθήκες θερμοκρασίας (8CC και 12ZC), και μια προσέγγιση με τις σύγχρονες μεθόδους της Μοριακής Βιολογίας για διαφορές στο επίπεδο του DMA. Παρατηρήθηκαν διαφορές στην βλάστηση και στην πρώτη ανάπτοξη, σε μη κανονικές συνθήκες θερμοκρασίας, ανάμεσα στα υβρίδια και στις καθαρές σειρές, με κάποιο σαφές πλεονέκτημα των υβριδίων έναντι των καθαρών σειρών. Επίσης η βλάστηση και η πρώτη ανάπτυξη ήταν βραδύτερες κατά την χαμηλότερη θερμοκρασία (8CC), ενώ η ταχύτητά τους αυξήθηκε όταν αυξήθηκε η θερμοκρασία (12CC). Οι παρατηρήσεις από την μοριακή προσέγγιση δεν έδειξαν σαφή διαφορά στο επίπεδο DNA ανάμεσα στα υβρίδια και στις σειρές-γονείς.