Ωοθηκικές επιδράσεις στην έκκριση των γοναδοτροφίνων

Abstract

Το ενδογενές κύμα της LH είναι το αποτέλεσμα του θετικού μηχανισμού παλίνδρομης αλληλορρύθμισης των οιστρογόνων. Ωστόσο, οι παράγοντες που ευθύνονται για τον τερματισμό του κύματος της LH δεν είναι γνωστοί. Αφ’ ετέρου είναι γνωστό ότι κατά την ωοθυλακική φάση του κύκλου, η οιστραδιόλη ευαισθητοποιεί την υπόφυση στη GnRH. Σκοποί της μελέτης: 1° μέρος. Η διερεύνηση του μηχανισμού τερματισμού του κύματος της LH στις γυναίκες. 2° μέρος. Ο προσδιορισμός του ρόλου των ωοθηκικών στεροειδών στον έλεγχο της από τη GnRH προκαλούμενης έκκρισης των γοναδοτροφινών κατά την ωχρινική φάση του κύκλου. Υλικά και μέθοδοι: 1° μέρος. Οκτώ γυναίκες με φυσιολογικό γεννητικό κύκλο (ηλικίας 42-48 ετών) μελετήθηκαν σε δύο κύκλους, τον κύκλο-1 (control) και τον κύκλο-2. Στο κύκλο-2, οι γυναίκες υποβλήθηκαν σε κοιλιακή ολική υστερεκτομία μετά των εξαρτημάτων την ημέρα 3 του κύκλου. Και στους δύο κύκλους, χορηγήθηκε διαδερμικώς οιστραδιόλη στις γυναίκες στη δόση των 100 pg την ημέρα 3 και 150 μρ τις ημέρες 4 και 5. Δείγματα αίματος λαμβάνονταν κάθε 12 ώρες τις ημέρες 3 και 4 και στη συνέχεια κάθε 6 ώρες μέχρι την ημέρα 9. 2° μέρος. Δεκαοκτώ γυναίκες με φυσιολογικούς γεννητικούς κύκλους μελετήθηκαν κατά την πρώτη εβδομάδα μετά από κοιλιακή ολική υστερεκτομία με αμφοτερόπλευρη σαλπιγγοωοθηκεκτομία, η οποία διενεργήθηκε κατά την πρώιμη προς μέση ωχρινική φάση του κύκλου. Οι 6 από τις γυναίκες δεν έλαβαν καμία ορμονική θεραπεία μετεγχειρητικά (ομάδα 1, control), 6 έλαβαν οιστραδιόλη μέσω διαδερμικών αυτοκόλλητων (ομάδα 2) και οι υπόλοιπες 6 έλαβαν οιστραδιόλη και προγεστερόνη (ομάδα 3). Σε όλες τις γυναίκες διερευνήθηκε, σε καθημερινή βάση, η απάντηση στα 30 min της LH (ΔΙ_Η) και της FSH (AFSH) στη GnRFI (10 pg i.v.). Αποτελέσματα: 1° μέρος. Και στους δύο κύκλους μετά την καταστολή των επιπέδων των γοναδοτροφινών σε όλες τις γυναίκες εκδηλώθηκε ενδογενές κύμα της LH. Τα χρονικά διαστήματα από την έναρξη της χορήγησης της οιστραδιόλης μέχρι την έναρξη του κύματος της LH (73.5±1.5 vs 76.5±2.5 ώρες) και οι μέγιστες τιμές της LH (11 4±1.9 vs 12.4±3.1 IU/I) ήταν παρόμοια και στους δύο κύκλους (mean±SEM). Μετά την επίτευξη των μέγιστων επιπέδων της LH οι τιμές της μειώθηκαν σταδιακά στον κύκλο-1, ενώ παρέμειναν σταθερές στον κύκλο-2 και ήταν υψηλότερες από τις αντίστοιχες τιμές του κύκλου-1 (ρ<0.05). Πριν από την έναρξη του κύματος της LH, οι τιμές της οιστραδιόλης παρουσίασαν και στους δύο κύκλους έναν προωοθυλακιορρηκτικό τύπο μεταβολών, αλλά από το χρονικό σημείο των 24 ωρών μετά την έναρξη του κύματος και στη συνέχεια αυτές ήταν χαμηλότερες στον κύκλο-2 (ρ<0.05). Οι τιμές της προγεστερόνης ήταν παρόμοιες στους δύο κύκλους μέχρι την ημέρα της έναρξης του κύματος της LIH, αλλά στον κύκλο-2 μειώθηκαν στη συνέχεια και ήταν χαμηλότερες από τις αντίστοιχες τιμές του κύκλου-1 (ρ<0.05). 2° μέρος. Στην ομάδα 1, οι συγκεντρώσεις της FSH και της LH και οι τιμές της AFSH αυξήθηκαν σταδιακά μετά την ωοθηκεκτομία, ενώ στις ομάδες 2 και 3 αυτή η αύξηση καθυστέρησε ή δεν παρατηρήθηκε. Σε αντίθεση με την AFSH, οι τιμές της ΔϋΗ έδειξαν τον ίδιο τύπο μεταβολών και στις τρεις ομάδες με μία σημαντική πτώση μέχρι τη μετεγχειρητική ημέρα 4 και μία σταδιακή αύξηση στη συνέχεια. Συμπεράσματα: 1° μέρος. Ωοθηκικοί παράγοντες παρά η εξάντληση των υποφυσιακών εφεδρειών είναι σημαντικοί για τον τερματισμό του ενδογενούς κύματος της LH κατά το φυσιολογικό γεννητικό κύκλο. 2ο μέρος. Στην πρώιμη προς μέση ωχρινική φάση του κύκλου, η οιστραδιόλη και η προγεστερόνη συμμετέχουν στον έλεγχο της από τη GnRH προκαλούμενης έκκρισης της FSH, αλλά όχι της LH,. Είναι πιθανόν ότι στην ωχρινική φάση του κύκλου, η απάντηση της LH στη GnRH ρυθμίζεται εν μέρει από τον παράγοντα αμβλύνσεως του κύματος των γοναδοτροφινών (GnSAF).