Η βιταμίνη Α και το οξειδωτικό stress στον καρκίνο του πνεύμονα

Abstract

Σκοπός της μελέτης μας ήταν να εκτιμηθούν τα επίπεδα στο αίμα των διαφόρων μορφών της βιταμίνης Α και συγκεκριμένα της ρετινόλης, της παλμιτικής ρετινόλης και του ρετινοϊκού οξέος, σε ασθενείς με καρκίνο του πνεύμονα και να συγκριθούν με τα αντίστοιχα επίπεδα σε υγιείς μάρτυρες. Εκτιμήθηκαν ακόμη τα επίπεδα του οξειδωτικού stress στο αίμα σε ασθενείς με καρκίνο του πνεύμονα και έγινε σύγκριση τους με αυτά σε ανθρώπους χωρίς ιστορικό κακοήθειας στο ατομικό αναμνηστικό τους. Η διάγνωση των ασθενών με καρκίνο του πνεύμονα βασίστηκε στο ατομικό ιστορικό του ασθενή, τον απεικονιστικό έλεγχο, και τον ενδοσκοπικό έλεγχο με εύκαμπτο βρογχοσκόπιο για τη λήψη βιοψιών. Προϋπόθεση για την τελική διάγνωση ήταν η θετική απάντηση για κακοήθεια του πνεύμονα από το παθολογοανατομικό και κυτταρολογικό εργαστήριο. Οι μετρήσεις σε δείγματα αίματος υγιών μαρτύρων έγιναν σε ανθρώπους χωρίς ιστορικό κακοήθειας στο ατομικό αναμνηστικό τους. Η μέτρηση των επιπέδων του ρετινοϊκού οξέος, της ρετινόλης, και της παλμιτικής ρετινόλης έγινε με τη μέθοδο της υγρής χρωματογραφίας υψηλής απόδοσης(ΗΡΙΧ) ενώ η εκτίμηση του οξειδωτικού stress έγινε με τη φασματομετρική μέθοδο d-ROM η οποία προσδιορίζει τη συγκέντρωση υδροϋπεροξειδίων σε βιολογικά υγρά. Μελετήθηκαν 68 ασθενείς με καρκίνο του πνεύμονα. Σε 36 από αυτούς τους ασθενείς εκτιμήθηκαν τα επίπεδα της βιταμίνης Α και συγκρίθηκαν με αυτά 20 υγιών μαρτύρων. Τα αποτελέσματα μας έδειξαν πως τα επίπεδα του ρετινοϊκού οξέος της ενεργού δηλαδή μορφής της βιταμίνης Α είναι χαμηλότερα σε ασθενείς με καρκίνο του πνεύμονα σε σύγκριση με τους υγιείς μάρτυρες, ενώ τα επίπεδα της ρετινόλης και της παλμιτικής ρετινόλης που είναι αντίστοιχα η κύρια και η αποθηκευτική μορφή της βιταμίνης Α δε διαφέρουν σε βαθμό στατιστικά σημαντικό ανάμεσα στις δύο ομάδες πληθυσμών. Στους άλλους 32 ασθενείς με καρκίνο του πνεύμονα εκτιμήθηκαν τα επίπεδα του οξειδωτικού stress και συγκρίθηκαν με αυτά 20 υγιών μαρτύρων. Το οξειδωτικό stress βρέθηκε να είναι στατιστικά σημαντικά υψηλότερο στους ασθενείς με καρκίνο του πνεύμονα σε σύγκριση με τους υγιείς μάρτυρες. Επομένως τα επίπεδα του ρετινοϊκού οξέος είναι μειωμένα σε ασθενείς με καρκίνο του πνεύμονα ενώ είναι αντίστοιχα αυξημένα τα επίπεδα του οξειδωτικού stress σε σύγκριση με τους υγιείς μάρτυρες. Δεδομένου πως η επίπτωση του καρκίνου του πνεύμονα εξακολουθεί να αυξάνει και στα δύο φύλα, οι διαιτητικές παρεμβάσεις πιθανόν να αποτελούν την ελπίδα μέσω της αντιοξειδωτικής δράσης τους για την πρόληψη αυτής της μορφής καρκίνου. Αφού τα επίπεδα του ρετινοϊκού οξέος είναι χαμηλότερα στους ασθενείς με καρκίνο του πνεύμονα όπως προέκυψε από τη μελέτη μας , πρέπει να μελετηθεί αν αυτό είναι υπεύθυνο για τα αυξημένα επίπεδα του οξειδωτικού stress στους καρκινοπαθείς αφού είναι δεδομένη η αντιοξειδωτική ικανότητα της βιταμίνης Α. Επιπλέον πρέπει να μελετηθεί περαιτέρω ο ρόλος αυτού του ελλείμματος στη διαδικασία της καρκινογένεσης αφού είναι γνωστός ο βιολογικός ρόλος του ρετινοϊκού οξέος στην ενεργοποίηση και καταστολή γονιδίων μέσω της σύνδεσης του με πυρηνικούς υποδοχείς.