Μια διερεύνηση της δυνατότητας χρήσης του παιδικού σχεδίου ως μέσο αξιολόγησης των αντιλήψεων των παιδιών για τη σχολική τους τάξη

Abstract

Ο στόχος της παρούσας έρευνας είναι η διερεύνηση των αντιλήψεων των παιδιών για το σχολείο τους και του τρόπου που αυτές απεικονίζονται στα σχέδια των παιδιών. Στα πλαίσια της έρευνας μελετήθηκε το αν τα παιδιά δίνουν έμφαση στη φιγούρα του δασκάλου ή του μαθητή όταν αποδίδουν της τάξη τους στο χαρτί αλλά και τα χαρακτηριστικά που χρησιμοποιούν για να προσδιορίσουν το σχολείο τους. Επιπρόσθετα αναζητήθηκαν διαφορές ανάμεσα στα δύο φύλα. Το δείγμα αποτελούνταν από τριάντα οκτώ μαθητές (15 κορίτσια και 23 αγόρια) δύο τάξεων της δευτέρας δημοτικού του 10ου Δημοτικού Σχολείου Βόλου με μέσο όρο ηλικίας τους τα 8 χρόνια και ηλικιακό εύρος από7 ετών και 6 μηνών έως 8 ετών και 5 μηνών. Για την διεξαγωγή της έρευνας χρησιμοποιήθηκαν δύο πειραματικά έργα: το σχεδιαστικό έργο των Aronsson και Andersson (1996), για να μελετηθεί ο τρόπος που τα παιδιά αποδίδουν τις αντιλήψεις τους για το σχολείο στο σχέδιο, και το εργαλείο της R. Jones (2001) για τη μέτρηση των συναισθημάτων που έχουν τα παιδιά για το σχολείο. Για καθεμιά από τις δύο μεθόδους συλλογής πληροφοριών χρησιμοποιήθηκαν και διαφορετικά υλικά. Μετά τη διεξαγωγή της έρευνας τα δεδομένα ομαδοποιήθηκαν, συγκρίθηκαν και βρέθηκε ότι τα παιδιά στα σχέδιά τους δεν φαίνεται να δίνουν έμφαση ούτε στη φιγούρα του δασκάλου αλλά ούτε στη φιγούρα του μαθητή. Σε ότι αφορά το φύλο, τα περισσότερα αγόρια δεν επικεντρώθηκαν σε κάποια φιγούρα ενώ η πλειοψηφία των κοριτσιών έδωσε έμφαση στη φιγούρα του μαθητή. Στον προσδιορισμό των διαφόρων τύπων σχολείου τα παιδιά, αγόρια και κορίτσια, χρησιμοποίησαν χαρακτηριστικά που αναφέρονταν στη σχέση δασκάλου-μαθητή και κάποια αναφέρθηκαν και στα συναισθήματα που τους προκαλεί το σχολείο και ιδιαίτερα το «λυπημένο» σχολείο. Στη σύγκριση των δύο μεθοδολογικών εργαλείων δεν βρέθηκε κάποια ιδιαίτερη σχέση που να συνδέει τον τρόπο που τα παιδιά παρουσιάζουν την τάξη τους στο σχέδιο με τα χαρακτηριστικά που χρησιμοποιούν για να το περιγράφουν.